Optimaal herstel tijdens en na kanker

Eén van de klachten die dikwijls voorkomen bij borstkankerbehandelingen, is vermoeidheid. Vermoeidheid kan leiden tot een lagere kwaliteit van leven, verminderd functioneren op het gebied van activiteiten in het dagelijks leven (zoals traplopen, boodschappen doen en het huishouden doen). Ook kun je last krijgen van bewegingsbeperkingen, waardoor je pijn hebt bij het bewegen van je arm en/of schouder.

Lichamelijke activiteit

Vroeger werd wel gezegd, dat je, als je kanker hebt, zo weinig mogelijk moet bewegen en veel rust moet houden. Dat was ook niet zo gek: bestralingen en chemotherapie betekenen een aanslag op je lichaam, en de behandelingen leiden tot functieverlies, pijn en vermoeidheid. Veel vrouwen met borstkanker zijn dan ook bang om te bewegen, maar lichamelijke activiteit is wél aan te raden voor een sneller herstel. Natuurlijk wel met beleid. Een oncologiefysiotherapeut kan ervoor zorgen dat je weer conditie opbouwt. Het is wetenschappelijk bewezen dat training onder begeleiding van een gespecialiseerde fysiotherapeut bovengenoemde klachten kunnen verminderen.

Gespecialiseerd in borstkanker

Een oncologiefysiotherapeut is gespecialiseerd in het begeleiden en adviseren van mensen die te maken hebben met kanker. Hij of zij kan helpen bij alle soorten kanker na operatie, chemotherapie en radiotherapie. Deze fysiotherapeut richt zich dan ook op de gevolgen van de behandeling van kanker op het bewegen en het bewegingsapparaat.

Individuele sessies

In individuele sessies werk je met de oncologiefysiotherapeut aan het herstel van kracht, conditie en mobiliteit. Ook is er veel aandacht voor het weer krijgen van vertrouwen in je lichaam. Het doel is dat je zo snel mogelijk kunt terugkeren naar je oude leven. De oncologiefysiotherapeut bekijkt, op basis van jouw doelen en wensen, samen met jou welke vorm van bewegen en/of sporten het best voor jou is. Naast fysieke klachten als vermoeidheid, krachtsvermindering, bewegingsbeperkingen en conditieverlies, helpt de oncologiefysiotherapeut ook bij littekenverklevingen, oedeem, slaapproblematiek, bestralingsfibrose en angst en depressiviteit.

In elke fase

Oncologiefysiotherapie kan worden ingezet tijdens alle fases van de ziekte, van net na de diagnose tot en met de herstelfase na medische behandeling. Ook wanneer er geen uitzicht is op genezing, is trainen zinvol. Fysieke training is onmisbaar voor een optimaal herstel tijdens en na kanker. De training kan al worden gestart voordat de chemotherapie of operatie plaatsvindt. Hoe fitter je de behandeling ingaat, hoe beter je herstelmogelijkheden zijn: het ‘better in, better out’-principe.

Hoe fitter je de behandeling ingaat, hoe beter je herstelmogelijkheden zijn

Laat je oedeem aanpakken

Vrouwen met borstkanker kunnen na de behandelingen te maken krijgen met ongewenste vochtophopingen: lymfoedeem. Lymfoedeem ontstaat na beschadiging van het lymfvatenstelsel. Dit komt vaak door operatie, chemotherapie en/of bestraling, waarbij lymfklieren en lymfvaten beschadigd raken. Soms worden lymfklieren zelfs helemaal verwijderd. Hierdoor kan het lichaam het vocht niet goed afvoeren en begint een lichaamsdeel op te zwellen. Ook ontstaan er vaak klachten van een moe en zwaar gevoel, en een gespannen gevoel.

Manuele lymfdrainage

De oedeemtherapeut is gespecialiseerd in het behandelen van oedeem, en er zijn voor het afvoeren van oedeem verschillende behandelingen mogelijk, zoals manuele lymfdrainage. Hierbij wordt met behulp van zachte, pompende bewegingen het netwerk van lymfvaten vlak onder de huid geactiveerd. De lymfdrainage stimuleert de vochtopname door de lymfvaten en verhoogt de afvoer van weefselvocht. De ‘file’ wordt als het ware opgelost door het ‘verkeer’ via andere wegen op de bestemming te laten aankomen.

Compressietherapie

Manuele lymfdrainage kan gecombineerd worden met compressietherapie. Door het aanleggen van zwachtels wordt van buitenaf een continue druk aangebracht die het uittreden van vocht tegengaat en de afvoer van lymfe ondersteunt. Speciale hulpmiddelen kunnen worden ingezet om te voorkomen dat oedeem toeneemt. Tevens kan pijn verlicht worden door de therapie. Zodra het oedeem is verminderd en de situatie stabiel is, kan er een therapeutische elastische kous worden aangemeten.

Littekenmassage

Ook kunnen littekens in het geopereerde of bestraalde gebied behandeld worden. Littekens zorgen vaak voor een bewegingsbeperking, en ook voelt de huid vaak strak aan. Het kan zijn dat het litteken verkleefd is met de onderlaag. Littekenmassage biedt dan uitkomst. Uitgangspunt bij de behandeling is de zelfredzaamheid van de patiënt. Daarom leert die door middel van handgrepen om zelf oedeem aan te pakken. Afhankelijk van de klacht krijgt de patiënt een op maat gemaakt oefenprogramma van de therapeut.