Ouderen en gezond oud worden: medicijnen, voeding en tekorten

Vaak sta je niet stil bij het ouder worden. Dat gaat vanzelf. Als het goed is. Veel mensen zeggen vaak dat ze oud worden. Ik zeg dan: gelukkig! Maar dan wel gezond, zodat je heerlijk van het leven kunt genieten in plaats van je een groot deel van je verdere leven stram, ongelukkig en met pijn voort te moeten slepen, vaak krom achter een rollator met dementie en Alzheimer op de loer. En het bizarre is… dat hoeft meestal niet! Als je maar weet hoe!

Gezond ouder worden

Ik vraag altijd: hoe wil je worden genoemd? Bejaarde? Dat klinkt oud en versleten. Of wil je liever een gezonde oudere zijn? Gezond ouder worden dus. Het lijkt wel of het een hype is, maar naar mijn idee is dit een normale gang van zaken. Voor het grootste deel heb je hier zelf invloed op. Eigenlijk is het heel simpel. Leef je hele leven gezond, dan is er minder risico op (vroegtijdige) achteruitgang ofwel degeneratie. Dat klinkt logisch toch? Maar hebben de meeste mensen wel voldoende kennis hiervoor?

Medicijngebruik onder ouderen

Tegenwoordig probeert de huidige maatschappij problemen te verhelpen met medicijnen.
Het medicijngebruik onder ouderen is beangstigend toegenomen en over goede voeding wordt nog maar weinig gesproken. En over voedingssuppletie al meestal helemaal niet. Je schrikt van de grote voedingstekorten bij ouderen, vaak ook extra veroorzaakt door de vele medicatie. Dit rooft essentiële voedingsstoffen van het lichaam, waardoor problemen groter worden en er nog meer medicatie wordt voorgeschreven met dus nog meer problemen. Ik zeg altijd: ons lichaam heeft geen tekort aan medicijnen maar een overdaad aan giftige stoffen (dus ook chemische medicatie) en een tekort aan belangrijke voedingsstoffen. Belangrijk is dat mensen weer voldoende kennis krijgen om zelf gezond en fit te blijven.

‘De dokter van de toekomst zal geen medicijnen meer geven, maar zal zijn patiënten interesseren voor de zorg van het menselijke lichaam, voor voeding, en voor de oorzaak en de preventie van ziekte.’
– Thomas Edison 1847–1931

Bijwerkingen van medicatie

Medicijnen die ouderen veel gebruiken, waaronder bloeddrukverlagers en maagzuurremmers, hebben vaak bijwerkingen zoals een droge mond of misselijkheid. In 2013 schreef ik in mijn boek ‘Kerngezond: leefstijl als medicijn tegen westerse ziektes’ al het volgende: ‘Een groot deel van de ouderen gebruikt veelvuldig vijf of meer verschillende soorten medicijnen die de voedselinname en de voedingstoestand negatief kunnen beïnvloeden.’ Dat blijkt uit het rapport van het RIVM ‘Voeding in relatie tot aandoeningen en medicijngebruik bij ouderen’. Dit rapport kun je bekijken op de website van het RIVM. Een directe link naar het rapport kun je ook vinden in de literatuurverwijzing in mijn boek. Het rapport is onderdeel van een meerjarenproject waarin wordt onderzocht of de kwaliteit van leven en de gezondheid te verbeteren valt door dagelijks gezond te eten. Daardoor zou men mogelijk minder medicijnen gebruiken. Wat denk je? Moet dat echt nog onderzocht worden of is dat zonde van al het geld? Het is een nuttig onderzoek, denk ik dan maar. De vraag is wat het sindsdien heeft opgeleverd. In de praktijk naar mijn idee nog niet zoveel.

Vitamine- en mineralentekorten bij ouderen

Bij ouderen zie je veel grote tekorten. Ouderen krijgen mogelijk te weinig calorieën binnen of te weinig voedingsstoffen zoals vitamines, mineralen en vezels. Er zijn aanwijzingen dat ouderen tekorten hebben aan vitamine B2, vitamine B12, vitamine D, calcium, ijzer en zink. Dat beeld klopt. Die voedingstekorten kunnen zorgen voor een scala aan klachten. Aanvullen kan vaak medicatie voorkomen of verminderen. Uit een recent onderzoek blijkt dat:

slechts 18% van de 65-plussers een toereikende vitamine D-status heeft.
ruim 70% een goede vitamine B12-status heeft.

Deze problematiek speelt bij ouderen die zelfstandig wonen en bij ouderen die in een instelling verblijven.

Ziek of gezond ouder worden?

Ouder worden en oud worden is niet erg. Dat hoort bij het leven. Maar steeds meer oudere mensen klagen over hun gezondheid. Hoeveel mensen ken je boven de 60 jaar die geen medicatie gebruiken? En gaan zij zich steeds beter voelen? Rollators en met name scootmobiels zorgen ervoor dat het bewegingsapparaat nog luier wordt waardoor we in een neerwaartse spiraal terechtkomen.

Niet bewegen is funest

Niet bewegen maakt ons ziek. Een scootmobiel ook als het niet nodig is. Zo hoorde ik van een oudere dame van over de 80 jaar, die cliënt bij mij is, dat haar familie haar in de scootmobiel wilde hebben, want dat was wel makkelijk. Dan kwam zij tenminste ergens. Zij had last van artritis en artrose waardoor zij moeilijk kon lopen. Zij heeft ook diabetes type 2. Samen hebben we gezorgd dat de ontstekingen geremd werden. Zo nam de pijn af, waardoor zij beter kon lopen. Een scootmobiel had uiteindelijk een vervroegde dood opgeleverd. Zij heeft immers diabetes type 2 en ontstekingen, de basis voor een verdere achteruitgang. Niet bewegen zou funest zijn. Nu beweegt zij weer regelmatig waardoor de bloedglucose nuchter beter is en haar pijnen weg zijn door beweging, voeding en orthomoleculaire en fytotherapiebehandeling. Haar gewicht is gedaald. Zou zij dit hebben bewerkstelligd met een scootmobiel?

Rol van darmen bij gezond ouder worden

Waar mensen vaak niet vaak bij stilstaan is de rol van de darmen bij een goede gezondheid. Een gezonde darm is een goede gezondheid. De darmen spelen in de meeste gevallen een grote rol in het ontstaan van vele ziektebeelden. Denk hierbij aan bijvoorbeeld MS, reuma, artritis, ALS, ziekte van Crohn, colitis ulcerosa, huidproblemen (zoals psoriasis, eczeem) en gewrichtsklachten. We zeggen dan ook niet voor niets dat de meeste chronische klachten ontstaan vanuit je darmen. Medicijnen zoals maagzuurremmers, metformine, vele soorten hartmedicatie, cholesterolremmers, antibiotica enz. zijn funest voor de darmen en geven vaak problemen waardoor de algehele gezondheid afneemt.

Opname van voedingsstoffen

Door verstoorde maag- en darmfuncties worden bijvoorbeeld voedingsstoffen slecht(er) opgenomen waardoor je uiteindelijk grotere problemen krijgt. Als er sprake is van malabsorptie (slechte opname door de darmen), dan ontstaan dus tekorten. Veel mensen zeggen vaak: je bent wat je eet. Ik zeg altijd: je bent wat je opneemt. Vaak gebruiken mensen al naast veel medicatie supplementen maar als je vervolgens in het bloed meet wat er wordt opgenomen, is dat nagenoeg niets. Belangrijk dus om te kijken wat er ‘onderwater’ gebeurt en wat er wordt opgenomen.

Een tekort, grote gevolgen

Ja, maar één stofje waar je een tekort aan hebt kan toch niet zoveel problemen geven? Dat is iets wat ik vaak hoor. Ja toch wel, leg ik dan uit. Zie het zo….. Kijk eens naar een groot complex uurwerk waar je het kleinste radertje uithaalt. Die staat dan ineens stil. Nu werkt ons lichaam meer complex en zal het proberen in leven te blijven en op andere manieren te compenseren. Maar op een gegeven moment hapert het uurwerk (je lichaam dus) en loopt het steeds verder vast. Je krijgt (vele) klachten, totdat je de tekorten weer aanvult. Dan zie je vaak grote verbeteringen, afhankelijk van hoelang één en ander al speelt en of er (veel) schade is ontstaan. Hoe eerder je erbij bent, des te beter dus.

Klachten door tekorten

Bekende stoffen die kunnen zorgen voor grote problemen bij tekorten zijn o.a. vitamine D, vitamine B12, magnesium en belangrijke vetzuren zoals omega 3. Klachten die door een vitamine B12-tekort kunnen ontstaan zijn bijvoorbeeld tintelingen in handen en voeten (neurologische klachten), depressie, vermoeidheid, bloedarmoede, evenwichtsstoornissen, geheugenverlies en ademnood. Magnesiumtekort geeft vaak klachten zoals spierkrampen, vermoeidheid, hartkloppingen, hoge bloeddruk, duizeligheid en verstoringen in de glucosehuishouding.

Gezond en fit ouder worden? Eerst voeding en supplementen, dan pas medicijnen!

Verzorgingstehuizen

Verzorgingstehuizen worden steeds meer wegbezuinigd en ik heb dan ook veel gezonde ouderen inmiddels die ik begeleid om zo lang mogelijk zelfstandig te blijven wonen. Veel ouderen komen in een verzorgingshuis, omdat zij vaak al zoveel mankeren dat zij niet meer zelfstandig kunnen wonen. De leefomstandigheden in zo’n omgeving zijn niet echt motiverend te noemen. Het eten is vaak onvoldoende en steeds vaker treden voedingstekorten op. Met name vitamine D, B12 en vele andere nutriënten. Beweging en persoonlijke aandacht is er steeds minder. Juist in verzorgingshuizen zou er extra aandacht voor voeding en voedingssuppletie op maat moeten zijn. Liever nog in een veel eerder stadium. Het stadium dat je zelf bepaalt!

Neem zelf de regie over je gezondheid

Veel klachten ontstaan op latere leeftijd, zoals artritis, artrose, reuma, Alzheimer, dementie, Parkinson, hart- en vaatproblemen, en natuurlijk diabetes. Het zal er wel bij horen, of toch niet? Juist na je pensioen zou je met volle teugen van het leven kunnen genieten. Onderhoud je lichaam dus goed zodat je hier zo lang mogelijk plezier van hebt. Wellicht kun je dan nog lang heerlijk blijven genieten in je eigen vertrouwde omgeving met de mensen van wie je houdt en bij wie je in de buurt wilt zijn. Dat houdt je ook jong en fit. Niemand wordt immers blij van het feit dat hij of zij uitgerangeerd raakt en dat er te weinig budget beschikbaar is om de juiste zorg te krijgen. Blijf dus zo lang mogelijk regisseur van je eigen gezondheid.

Dementie en Alzheimer

Wat je ook niet wilt is dat je niet meer weet wat er om je heen gebeurt of dat je niet meer weet wie je kinderen zijn. Of waar je woont. En dat je niet meer zelfstandig kunt leven. Alzheimer is de meest voorkomende vorm van dementie. Het is zeker geen ouderdomsziekte, alhoewel we dat wel vaak willen geloven. Het is een hersenziekte met psychiatrische symptomen doordat delen van de hersenen ophouden te functioneren en afsterven. Er lijken ook directe relaties te zijn met diabetes en medicijngebruik, maar ook chronische tekorten in de voeding. Terwijl ik aan mijn eerder genoemde boek werkte, is er bij ons in de omgeving een verzorgingstehuis gebouwd voor mensen met dementie. Het is toch nooit ons streven geweest, aan het begin van ons leven, om dement te eindigen? De meeste gevallen waren wellicht te voorkomen door een andere leefstijl. Hersenen die afsterven zijn geen gezonde hersenen, maar waarom vindt dat proces plaats? Zou dit te maken kunnen hebben met de slechte voedingssituatie van de ouder wordende mens?

Essentiële voedingsstoffen

Essentiële voedingsstoffen zorgen ervoor dat onze hersenen goed kunnen blijven functioneren. B12, visolie, vetoplosbare antioxidanten zoals alfa liponzuur en gluthathion spelen een belangrijke rol in de bescherming van weefsels en zenuwen en ook van onze hersenen. Vetoplosbare antioxidanten kunnen de bloed-hersenenbarrière passeren zodat zij ook daar de beschermende werking kunnen bieden. Wateroplosbare antioxidanten zoals vitamine C bijvoorbeeld, kunnen dit niet. Wel bijvoorbeeld weer in een bepaalde gebonden vorm, ascorbylpalmitaat. Dit is een vetzuurester van ascorbinezuur en palmitinezuur dat vaak wordt gebruikt bij neuropathische aandoeningen. Deze is wel vetoplosbaar.

Proces stabiliseren

Onze hersenen bestaan grotendeels uit vetten, die met name uit (vette) vis en visolie aangevuld dienen te worden: de zogenaamde omega 3-vetzuren. Het is belangrijk om hiervan dagelijks voldoende binnen te krijgen. Zeker bij ziekte. Als we nu weten dat B12, visolie en andere belangrijke nutriënten een grote rol spelen in het proces van de hersenstofwisseling, waarom suppleren wij ouderen dan niet met deze voedingsstoffen?

Regulier wordt er gezegd dat er geen behandeling is. Het is onomkeerbaar. Klopt. Afgestorven weefsel kunnen we niet terugbrengen. Maar wellicht kunnen we wel het proces stabiliseren. En dat is dan toch zeker de moeite waard?

Alternatieve behandeling

Alzheimer, dus afbraak van de hersenen, wordt veroorzaakt door een hoge oxidatieve belasting. Deze belasting remmen kan dus ook het proces remmen. In Amerika wordt therapie gegeven met intraveneuze glutathion per infuus. In Nederland kan dit ook. Ik vertel dit omdat er vaak nog meer mogelijk is en bekend is vanuit onderzoeken dan bekend is in de reguliere wereld, die gebaseerd is op medicatie. Het is dan ook meer dan jammer dat die mogelijkheden niet verder worden onderzocht. Alternatief zijn deze behandelingen wel mogelijk. Maar de grootste rol kun je zelf spelen om zoveel mogelijk preventief te werken aan je gezondheid. Voorkomen blijft immers altijd beter dan genezen!

Suppletie bij ouder worden

Het strekt altijd tot aanbeveling om je goed te laten voorlichten en niet op eigen houtje te gaan experimenteren. ‘Baat het niet, schaadt het niet’ gaat zeker niet op! Zo kan orthomoleculaire voedingssuppletie interactie hebben met eventuele medicatie. Veelal is dit in positieve zin. Maar het is belangrijk om dit goed onder de loep te nemen en weten wat wel of niet kan. Zo is het dus belangrijk om een goed overzicht te hebben van eventuele medicatie en de gezondheidstoestand en aan de hand daarvan altijd een persoonlijk voedings- en suppletieplan op te stellen. Met een goed en gedegen plan en het belangrijkste: je inzet, is het veelal mogelijk om geheel of deels van medicatie af te komen, afhankelijk van hetgeen er speelt. Daarnaast is een en ander afhankelijk van de toestand en je inzet en trouwheid in het volgen van het plan.

Gedegen laboratoriumonderzoek: meten = weten!

Belangrijk is om altijd te weten wat er gebeurt in de darmen en in het bloed en welke tekorten er zijn. Dat doen we middels gespecialiseerd laboratoriumonderzoek wat veel verder gaat dan bij de huisarts of in het ziekenhuis. We meten voedingstekorten en kunnen dus heel gericht toedienen wat echt nodig is zodat je geen overschot krijgt en precies weet waar de tekorten zijn. En even belangrijk: wat de status van de darmen is, zodat alles goed wordt opgenomen en je er niets in stopt wat gewoonweg niet wordt opgenomen.

Persoonlijk behandelplan

De praktijk laat zien dat bij iedereen vaak een mix van factoren meespeelt. Het plan wordt daarom afgestemd op je unieke situatie en gericht op het aanpakken van de factoren die de klachten of ziekte veroorzaken. Met de juiste voeding en gespecialiseerde voedingssupplementen worden infecties aangepakt, voedingstekorten aangevuld en de ontstekingen tot rust gebracht. Hiermee ondersteunen we het herstel van het lichaam zo optimaal mogelijk. Je wordt hierbij begeleid met veel aandacht voor coaching en kennisoverdracht waardoor je ook na het traject zelf in staat bent om het bereikte resultaat vast te houden. Ons uitgangspunt is dat een goede behandeling geen bijwerkingen heeft. Veel patiënten die bij ons komen gebruiken (zware) medicatie. Bij veel van onze patiënten is medicatie vaak niet meer nodig. En je ziet dan ook de kwaliteit van leven toenemen.

Over BodySwitch Heemskerk, Frank Jonkers

Vanuit mijn praktijk BodySwitch Heemskerk help ik, Frank Jonkers, je graag om je beter in je lijf en hoofd te voelen en gezond oud te worden. Ik weet zelf wat het is. Ooit woog ik 135 kilo en had ik beginnende diabetes en hart- en vaatziekten, wat een veelvoorkomende complicatie hierbij is. Nu ben ik kerngezond, wat overigens ook de titel van mijn boek is waarin uitgelegd wordt wat ervoor nodig is gezonder te leven. Ook kan ik, op basis van je probleem en wens, een stappenplan op maat maken en adviezen geven over waar jezelf en je lichaam baat bij hebben. Dat stappenplan bestaat uit de voeding die het beste bij je past en gerichte voedingssuppletie om de lichaamsprocessen weer in goede banen te leiden. Zo kun je je langzaam weer energieker en fitter voelen, kunnen de gezondheidsproblemen langzamerhand afnemen en kan medicatie vaak worden geminderd of gestopt in overleg en op een verantwoorde manier.

Meer weten? Bel dan gerust met Frank Jonkers op 0251-234 000 en kijk wat we voor je kunnen doen. Of neem contact op.

Tot ziens in mijn praktijk? Ik wens je een heel goede gezondheid!

Frank Jonkers

Datum: 10 mei 2021