Als je kind te maken krijgt met rouw en verlies
Hebben jij en je kind te maken met een pijnlijk verlies? Net als volwassenen rouwen kinderen ook. Alleen hebben zij andere manieren om hun gevoelens te uiten. Je kind lijkt bijvoorbeeld helemaal niet verdrietig. Of hij of zij verstopt zich achter de computer en wil niet over de gebeurtenis praten. Soms is het verlies zo moeilijk te behappen, dat je kind vastloopt in het rouwproces. Als ouder wil je je kind zo goed mogelijk helpen, maar soms kun je hier geen grip op krijgen. Het is dan fijn om naar een kindercoach te gaan.
Patricia Baas
Hoe rouwt je kind?
Soms kan het net lijken alsof kinderen helemaal niet rouwen. Of ze vertonen gedrag dat je niet direct als rouwgedrag herkent. Maar net zoals volwassenen krijgen ze wel degelijk te maken met dezelfde rouwgevoelens. Boosheid, verdriet, angst, een schuldgevoel… Het is vaak moeilijk in te schatten dat je kind vastloopt in het rouwproces, of dat er verstoringen optreden. Je kind geeft het namelijk vaak niet zelf aan. Wel kunnen er verschillende signalen zijn dat er een verstoring is in het rouwproces.
Herken je de volgende signalen bij je kind?
Dan kan het zijn dat je kind extra steun nodig heeft bij het verwerken van het verlies.
- Hevige emoties, zoals woede-uitbarstingen, angst, verdriet, moedeloosheid of een schuldgevoel
- Sterke schommelingen in stemmingen en emoties
- Het juist niet uiten van emoties
- Niet willen praten over de overleden persoon of de dood
- Teruggetrokken en moeilijk om contact mee te maken
- Slaapproblemen
- Problemen op school
- Op zichzelf zijn en niet met anderen willen zijn
- Terugval in ontwikkeling
- Weinig zelfvertrouwen
Rouwverwerking bij de kindercoach
Kinderen laten hun verdriet vaak zien in hun gedrag. Wat oudere kinderen (9 tot 12 jaar) hebben de neiging om uit zelfbescherming hun emoties ver weg te stoppen en zich stoerder voor te doen. Wat jongere kinderen (4 tot 6 jaar) beseffen vaak nog niet helemaal wat er gebeurd is, en hebben soms nog het idee dat de ouder slechts tijdelijk afwezig is en weer terugkomt. In hun optiek is de dood iets tijdelijks. Na een overlijden voelen kinderen het verdriet van hun ouders en hun omgeving vaak goed aan. Hierdoor kunnen ze signalen in het rijtje hierboven gaan vertonen. Als de verandering in gedrag te lang duurt, kan dit betekenen dat een kind vastloopt in het verwerken van zijn eigen verlies. Als ervaringsdeskundige weet ik hoe belangrijk het is dat je kind kan praten met iemand die hij of zij vertrouwt.
Je kind geeft het vaak niet zelf aan
Spelenderwijs aan de slag
Als kindercoach ben ik gespecialiseerd in rouwverwerking. Tijdens de begeleiding bij het rouwproces probeer ik zoveel mogelijk aan te sluiten bij de belevingswereld van het kind. Zo kan het coachen op een ontspannende manier verlopen. Als coach gebruik ik veel spel in combinatie met verschillende vormen van creativiteit. Verf, kleien, tekenen of we gaan heerlijk de natuur in. Het doel van de coaching is om de scherpe randjes van de pijn af te halen. Natuurlijk wordt het niet meer zoals vroeger. Maar je kind kan wél leren om het verlies, het verdriet en alle herinneringen een plekje te geven. Behalve na het overlijden van een dierbare, zijn er nog meer situaties waarin je kind te maken krijgt met een rouwproces. Zoals gebeurtenissen als een echtscheiding, een ziekte of een verhuizing. Ook dan kan kindercoaching helpen om hiermee goed om te gaan. Daarnaast bied ik een speciale workshop voor jou als ouder aan, waarin je handvatten krijgt hoe je je kind zo goed mogelijk kan begeleiden bij het verwerken van het verlies.
E.F.T
Een interventie die in het bijzonder goed helpt bij het verwerken van heftige, grote gebeurtenissen als het overlijden van een ouder, is E.F.T. (Emotional Freedom Technique). Wat het idee hierachter is? Als er iets in je leven gebeurt dat indruk op je maakt, dan brengt dat soms een schrikreactie of een gevoel van onveiligheid bij je teweeg. Krijgt deze stress geen plekje, dan komen bij andere stresssituaties de oude stressgevoelens weer naar boven. Met E.F.T. wordt de stressreactie gedeblokkeerd. Je kind zal zich nog wel de gebeurtenis herinneren, maar de emotionele reacties die hiermee gepaard gingen, zijn verdwenen. Gevoelens van verdriet, boosheid en schuldgevoel worden zo minder heftig, en kunnen ook af en toe plaatsmaken voor gevoelens van blijdschap en vreugde.
Over kindercoach Patricia
Ieder kind is uniek, waardoor geen enkel traject hetzelfde is. Maar in alle gevallen is mijn coaching professioneel en oplossingsgericht. Je kunt mij mailen of bellen om de problemen of zorgen te bespreken. Naar jouw wens vindt het eerste gesprek in mijn praktijk of bij jou thuis plaats. Wanneer het vertrouwen er is, dan kan er een nieuwe afspraak worden gemaakt. De coaching kan dan beginnen! Soms is zelfs een adviesoverleg al voldoende. Wat kenmerkend is aan mijn manier van werken is de verbinding leggen tussen de ouders en het kind. Ik kijk dus niet direct naar het gedrag van het kind, maar naar wat er achter ligt. Hierin is de samenwerking met de ouders dus enorm belangrijk. In mijn praktijk werk ik samen met kinderen tussen de 7 en 18 jaar en (jong)volwassenen. Bij eventueel jongere kinderen kan ik ook ondersteuning bieden aan jou als ouder.
-
Op een of meer momenten in ons leven ervaren we allemaal een soort verlies. Het kan het verlies van een relatie zijn als gevolg van een relatiebreuk of scheiding, van een baan of bedrijf, van een huisdier, van een geliefde, van gezondheid of het gevoel van veiligheid na een traumatische gebeurtenis. Wat de tragedie ook is, de natuurlijke reactie is om te rouwen.
-
Rouwen is iets dat meeslepend kan zijn, en het is belangrijk om te begrijpen dat je hier de tijd voor moet nemen. Het is net zo belangrijk om te onthouden dat rouw niet eeuwig hoef te duren en je na verloop van tijd zal leren omgaan met verdriet. Een van de moeilijkste ervaringen in het leven is het verlies van een dierbare of een geliefde.
-
Een goede uitvaart kan helpen om afscheid te nemen en je verlies te verwerken.
-
Samen een dierbare herdenken kan zó belangrijk zijn. Vorig jaar leidde dat weleens tot ingrijpende beslissingen. Zo ging vroeg op een ochtend in november mijn telefoon.
-
Na de uitvaart is de periode van rouw eigenlijk pas net begonnen. Het verlies is nog heel recent.
-
Je wist dat het moment een keer zou komen, maar nu het er is bijt het nog meer dan verwacht. Na het verlies voelde je jezelf verbonden met iedereen om je heen. Op den duur had je alleen het idee dat je contacten steeds meer afstand begonnen te nemen. Tot het voelde alsof je jouw verdriet alleen nog kon voelen wanneer je alleen was.
-
Eigenlijk wil je dat kinderen zo min mogelijk met de dood te maken hebben. Toch krijgen mensen regelmatig op jonge leeftijd al te maken met de dood. Soms een ver familielid, soms iemand die heel dichtbij staat.
-
Een jong gezin in de bloei van hun leven heeft net hun tweede kind gekregen, maar ze zitten op een donkere wolk. Wat een fijne tijd moet zijn met elkaar als jong gezin, is nu elke dag weer een gevecht en een grote uitdaging.
-
Er waren eens drie bomen. Tijdens een harde storm verloren ze alle drie een tak waarvan ze erg hielden.
-
Een verlies is altijd ingrijpend. Op het moment zelf, waarop schok en onbegrip de boventoon kunnen voeren. Maar zeker ook achteraf: waarna een vaak lang verwerkingsproces van rouw en verlies begint.