De verloren kindertijd
Begin jaren 90 vluchtten veel Azerbeidzjanen als gevolg van de Armeense bezetting naar Nederland. Hier voegden de mensen zich naar hun nieuwe land. Maar er zijn nog veel verhalen die niet verteld zijn.
Oorlogen
Zo ook het verhaal van Khatira Sardarkizi, die nu in Deventer woont. Khatira vertelt: ‘Al eeuwenlang zijn er oorlogen uitgevochten tussen stammen, naties en volkeren. In deze oorlogen waren er zowel overwinningen als nederlagen. Maar naar mijn mening is er geen winnaar in een oorlog. In oorlogen zijn beide partijen altijd slachtoffers, waarbij de kinderen nog het meest lijden.’ In dit artikel vertelt Khatira wat haar overkomen is.
Een prettige jeugd
Khatira Sardarkizi werd geboren in Shusha, in 1980. Ze had daar tot haar twaalfde een prettige en welvarende jeugd, tot het voorjaar van 1992. Tijdens de oorlog moesten zij en haar jeugdvrienden de stad verlaten. ‘Mijn doel is nu niet om over de politieke motieven van deze oorlog te vertellen, maar juist het verhaal van een kind van 12 dat het moet meemaken’, vertelt ze. ‘Op een avond liet ik alles achter: mijn huis, mijn school en mijn vrienden. Toen ik Shusha verliet, kon ik slechts een van mijn poppetjes meenemen.’ Khatira had niets meer.
Vanaf nul beginnen
Jaren later trouwde Khatira met een Nederlander. ‘Zo kwam ik op 28-jarige leeftijd in Nederland terecht. Ik begon mijn leven voor de tweede keer vanaf nul. Nu ben ik hier volledig geïntegreerd. Ik heb een taalcursus gevolgd, slaagde voor het staatsexamen en kreeg de Nederlandse nationaliteit. Mijn twee kinderen zijn ook in Nederland geboren, mijn dertienjarige zoon Tomangelo en Sara Francesca, mijn dochter van 11. Ik probeer met hen mijn jeugdtrauma’s te vergeten. Maar ik vergeet nooit het huis waar ik ben geboren, de buurt, de stad. Ook al ben ik jarenlang niet in staat geweest om naar het land te gaan waar ik vandaan kwam toen ik 12 jaar oud was.’
‘Op een avond liet ik alles achter: mijn huis, mijn school en mijn vrienden.’
Diepe littekens
De littekens van een oorlog gaan diep. Zo kijkt Khatira nooit met haar kinderen naar het vuurwerk op oudejaarsavond. ‘De geluiden van vuurwerk doen me denken aan de geluiden van bommen. We telden ’s nachts de bommen die naar ons werden gegooid. Oorlogskinderen groeien op met trauma. We werden geconfronteerd met de dood, we waren bang voor gevangenschap en ons leven werd op pauze gezet. Van de ene op de andere dag zaten we zonder school of thuisland, dakloos en zonder vrienden. De oorlog heeft onze kinderjaren en onze dromen weggenomen. Na 29 jaar hebben wij, oorlogskinderen, het nog steeds koud als wij die dagen herinneren.’
Eindelijk terugkeren
‘Jaren gaan voorbij, maar de trauma’s blijven bestaan’, vertelt Khatira. ‘Ik heb mijn huis 28 jaar moeten missen. Ik voelde me altijd halfslachtig, denkend dat ik nooit naar dat lieve huis, dat elk jaar mijn dromen siert, terug zou kunnen gaan. Dat duurde tot op 8 november 2020, toen het Azerbeidzjaanse leger de stad Shusha na bijna dertig jaar bevrijdde.’ Eindelijk kon Khatira terugkeren naar het ouderlijk huis dat ze gedwongen had moeten verlaten. ‘Ik nam mijn poppetje, die enige herinnering aan mijn jeugd, mee en bezocht Shusha in december 2020. Dat ik na al die jaren weer in mijn geboortestad was, was voor mij het mooiste nieuwjaarscadeau dat ik kon krijgen. De volgende dag ging ik naar ons huis. Ik zocht mijn jeugd binnen de muren, maar mijn jeugd heb ik daar achtergelaten toen ik 12 jaar oud was. Ik omhelsde mijn poppetje en keek naar het balkon, waar wij met mijn moeder elke dag hadden gestaan. Ik wilde schreeuwen als een gek, maar al mijn woede zat vast in mijn keel.’
De grootste verliezers
‘Ik kon het niet geloven. Na zo veel jaren was ik in ons huis, in Shusha, maar ik kon niet huilen… Ik keek naar ons huis, onze buurt, onze tuin. Ik kon niet huilen. Het enige wat ik kon doen, was mijn poppetje knuffelen. Ik besloot naar de tuin van mijn oma te gaan, waar ik de beste tijden van mijn jeugd had doorgebracht, om mij met de herinneringen die daar zijn achtergelaten te herenigen. Maar er was geen teken meer te vinden van het huis van mijn grootouders. De buurt was net zo verwoest als mijn jeugd en herinneringen.’ Na 28 jaren keerde Khatira terug om haar huis, school, de buurt van haar grootouders en het graf van haar opa weer te kunnen bezoeken. ‘Maar het graf van mijn grootvader of de tuin van mijn oma waren onvindbaar. Wij oorlogskinderen, wij zijn de grootste verliezers van een oorlog. Het is belangrijk dat dat verhaal verteld en gehoord wordt.’
-
Udon noodles zijn een veelzijdig ingrediënt dat al jarenlang razend populair is binnen de Aziatische keuken, en nu ook in ons land steeds vaker voorkomt. Deze vorm van noodles biedt een heerlijke basis voor diverse gerechten.
-
Ben je toe aan een nieuw telefoonabonnement? Dan is het niet vreemd als je je een beetje overweldigd voelt door alle mogelijkheden. Tegenwoordig is er voor werkelijk ieder wat wils te vinden. Je kunt ieder abonnement bovendien ook nog eens geheel naar eigen wens samenstellen. Zo weet je zeker dat deze perfect aansluit op jouw verbruik.
-
De periode waarin we onze zomervakantie gaan boeken komt er weer aan, dus dan is het tijd om nu goed na te denken over bestemmingen waar we onze zomer kunnen gaan doorbrengen. Het continent Noord-Amerika heeft zo veel te bieden en heeft voor ieder wel wat wils.
-
Stel je eens voor: je wordt ‘s ochtends wakker en terwijl je je ogen opent, voel je een zacht briesje en zie je de zonnestralen die door je dak naar binnen schijnen. De kamer wordt gevuld met natuurlijk licht en je voelt meteen een gevoel van ruimte en rust. Dit is het effect van velux dakramen.
-
Een belangrijk element van je woning, met name de woonkamer, is natuurlijk de bank. De keuze kan echter lastig zijn gezien de vele verschillende soorten die er tegenwoordig zijn.
-
De zoektocht naar een nieuwe vloer kan een opwindende, maar soms ook overweldigende ervaring zijn. Stel je voor dat je net verhuisd bent naar een prachtig nieuw huis. Je hebt al je meubels op hun plek gezet, de muren zijn fris geverfd en de verlichting creëert een gezellige sfeer. Maar er ontbreekt nog iets: een mooie vloer die het hele plaatje compleet maakt.
-
Met het warme zomerweer wil je natuurlijk graag naar buiten en genieten van de mooie dagen. En wat is er nu leuker dan een gezellige picknick in je eigen achtertuin?
-
Als moderne man weet je dat een veelzijdige garderobe essentieel is voor elke gelegenheid. Of het nu gaat om een casual dagje uit of een formele gebeurtenis zoals een bruiloft, het juiste kledingstuk kan je look volledig maken.
-
Ieder mens is anders, maar iets wat we allemaal gemeen hebben is dat er vrijwel geen dag begint zonder dat we ons ondergoed aantrekken. Ondergoed is een dagelijks onderdeel van ons leven. En toch is dit het kledingstuk waar we het minste aandacht aan besteden. Raar toch? Want er zijn heel veel verschillende soorten en materialen ondergoed.
-
Je herkent het wel, je draagt een bh die toch te klein blijkt te zijn. De bandjes knellen in je schouders, de beugel snijdt in je huid en je borsten lijken bij de kleinste beweging al uit je bh te vallen. Of heb je juist een te grote bh? De bandjes glijden steeds weer van je schouders af!