'Samen houden we de cultuur levend'

Ontmoet Sure, een 19-jarige jongedame met een rijke culturele achtergrond. Haar roots liggen in zowel Azerbeidzjan als Turkije, maar ze is geboren en getogen in Nederland. Met een hart vol trots en enthousiasme haalt ze samen met haar familie de rijke Azerbeidzjaanse cultuur naar Nederland. Van kleurrijke feestdagen tot eeuwenoude tradities, Sure en haar dierbaren verspreiden met liefde en toewijding de schoonheid van hun erfgoed in het land waar ze hun thuis hebben gemaakt.

Verbinding

Reizen naar Azerbeidzjan is voor Sure meer dan alleen op vakantie gaan; het is een diepe verbinding met haar afkomst en familie. ‘Ik voel me nog heel verbonden aan Azerbeidzjan. Mijn oma woont daar nog, dus we reizen regelmatig naar het land. In de zomer van 2022 heb ik een onvergetelijke reis gemaakt naar Shusha, Karabach. Voor mij is dat het mooiste gebied van het land dat bekend staat om zijn historie, natuur en gebergtes, met als hoogtepunten Cıdır Düzü, İsa bulağı en Şuşa qalası.’

Novruz

Sure en haar familie zorgen ervoor dat de Azerbeidzjaanse cultuur niet alleen in hun thuisland leeft, maar ook in Nederland. ‘Thuis vieren we veel Azerbeidzjaanse feestdagen. Eén van deze feestdagen is Novruz. Dat is het grootste feest van het jaar waarbij het begin van de lente wordt gevierd. We trekken onze mooiste kleren aan, maken onze huizen schoon, gaan op bezoek bij familie en vrienden, geven cadeautjes en eten de heerlijkste gerechten.’

Traditie

Het feest gaat gepaard met veel traditie en symboliek. ‘Op de laatste dinsdag voor Novruz worden er kampvuurtjes gemaakt waar de aanwezigen overheen springen, als een soort zuiveringsritueel. De rode huid die je hiervan krijgt, staat symbool voor gezondheid. Verder dekken we de Novruz Süfrəsi. Deze tafel bevat zeven ingrediënten die beginnen met de letter ‘S’, zoals səməni (tarwekiemen), su (water), süd (melk), sumax (sumakbessen) en səbzi (groente). Ze staan elk symbool voor een ander aspect van het leven: licht, gezondheid, liefde, geduld en bloei.’

Spel

‘Ook wordt de tafel sierlijk bedekt met geverfde eieren en kaarsen. Met de geverfde eieren spelen we een spel. Dit doen we door de eieren tegen elkaar te slaan. Je wint als het ei van de tegenstander kapot is en jouw ei nog heel is. Als je hebt verloren, vervul je de wensen van de winnaar.’

‘Mijn moeder is mijn rolmodel’

Samenzijn

Een essentieel aspect van de Azerbeidzjaanse cultuur is het belang van samenzijn en delen in het leven. Voor Sures gezin is dit een dagelijkse gewoonte. ‘In ons gezin is het heel belangrijk om even bij elkaar te zitten als iedereen thuis komt van school en werk. Samen eten of, als dat niet lukt, gewoon even een kopje thee drinken. Zo houd je de relatie met je naasten sterk en kun je open je gevoelens met elkaar delen.

Overeenkomsten

Er zijn veel overeenkomsten tussen de Azerbeidzjaanse en de Nederlandse cultuur. Respect voor ouderen is bijvoorbeeld heel belangrijk. Tijdens mijn werk als verpleegkundige in een verpleeghuis voor mensen met niet-aangeboren hersenletsel heb ik veel contact met ouderen. Van kleins af aan heb ik meegekregen dat je respectvol moet zijn tegenover ouderen, maar dat je tegelijkertijd óók assertief kunt zijn.’

Moeder

Een inspirerend rolmodel in Sures leven is haar moeder, de oprichter van de stichting Ana Vatan. ‘Ik ben van jongs af aan betrokken bij de stichting. En hoe ouder ik werd, hoe meer het met interesseerde. Ik probeer mijn moeder te helpen waar mogelijk, door bijvoorbeeld de socials te verzorgen. En ik help haar ook wel eens met de Nederlandse taal, bijvoorbeeld als we een brief schrijven naar de Tweede Kamer. En ik neem deel aan diverse activiteiten en bijeenkomsten.’

Jongeren

Sure is vastbesloten om ook jongeren te betrekken bij de stichting en hun stem te laten horen. ‘Jongeren zijn van cruciaal belang voor de samenleving. Zij houden de cultuur levend. Met mijn brede netwerk van Azerbeidzjaanse vrienden in het hele land wil ik me inzetten om Azerbeidzjaanse jongeren een gevoel van thuis te geven en wil ik hun aanmoedigen zich actief in te zetten voor hun culturele erfgoed. In een wereld waar culturele identiteit steeds belangrijker wordt, wil ik laten zien dat het mogelijk is om met trots je wortels te omarmen en tegelijkertijd een waardevolle bijdrage te leveren aan de samenleving waarin we leven.’