longklachten

‘Longklachten door werk onderschat probleem’

Longziekten die worden veroorzaakt of worden verergerd door het werk komen vaker voor dan gedacht wordt. De nieuwe beroepslongziektenpoli, onderdeel van het topklinische Astma, COPD & Allergie expertisecentrum van Franciscus Gasthuis & Vlietland, richt zich op deze werkgerelateerde factoren.

Hanna Kuiper-van der Valk, AIOS en post-doc onderzoeker binnen de vakgroep Longgeneeskunde: ‘Wij vinden dat werkgerelateerde longziekten een onderschat probleem zijn in de maatschappij. Uit een eerste onderzoek is gebleken dat bij zo’n 15 tot 30% van de patiënten met COPD of astma het werk een rol speelt. Veel mensen denken dan al gauw aan beroepen als lasser of verver, maar het kan ook bijvoorbeeld gaan om mensen die longklachten krijgen door het werken in een koelcel, leraren die last hebben van de deo-lucht van de scholieren of kledingstylisten met een huisstofmijtallergie. Bij veel beroepen is er wel een factor op het werk waardoor je een longziekte kunt oplopen, of waardoor bestaande klachten kunnen verergeren.’

Waardevol onderdeel

‘Je wilt als arts hier natuurlijk zo snel mogelijk bij zijn, om uitval te helpen voorkomen. Jammer genoeg is er in de maatschappij vaak een gebrek aan tijd en expertise om hier op een adequate manier mee om te gaan. Zo ligt de focus van bedrijfsartsen minder op blootstellingen en omstandigheden op de werkplek, maar meer op het eventuele ziekteverzuim. De link tussen longziekten en de werkplek wordt ook niet of pas laat gelegd. We vinden de nieuwe beroepslongziektenpoli dan ook een waardevol onderdeel van het topklinisch expertisecentrum Astma, COPD & Allergie, omdat patiënten hiernaartoe kunnen komen met hun klachten.’

Speciaal spreekuur

‘Wij hebben een speciaal spreekuur voor deze patiënten, waar ze hun klachten en situatie kunnen vertellen. De klachten en werkomstandigheden worden vervolgens elke 6 weken besproken in een multidisciplinair overleg. Daar is een groot team bij betrokken, met onder meer een KNO-arts, een dermatoloog, een bedrijfsarts, een arbeidshygiënist en meerdere longartsen. Iedereen heeft een inbreng vanuit de eigen expertise. Op basis van de patiëntgegevens en de uitkomsten uit de overleggen krijgt de patiënt een advies op maat. Voor een oudere werknemer kan het dan bijvoorbeeld gaan om advies rond beschermingsmiddelen, en voor iemand die net op de arbeidsmarkt komt om het advies om bepaalde beroepen te vermijden. Als je namelijk een bepaalde allergie hebt, kan de blootstelling aan een kleine hoeveelheid allergeen al een onwenselijke reactie geven. Er wordt dan ook steeds bekeken wat haalbaar is voor iemand. Het liefst willen we de problemen aanpakken bij de bron.’

Bij veel beroepen kun je een longziekte oplopen

Uitval voorkomen

‘Het zou mooi zijn als deze vorm van zorg op structurele basis vergoed wordt, want dan kan veel uitval voorkomen worden. Helaas is dit nog niet het geval. Verder vinden we dat bedrijfsartsen ook toegankelijk moeten zijn voor ZZP’ers, want die moeten op dit moment zelf hun zorg regelen, waardoor eventuele longziekten lang onopgemerkt kunnen blijven.’

Wetenschap

‘Naast deze klinische werkzaamheden richten we ons ook op wetenschappelijk onderzoek op het gebied van (werkgerelateerde) blootstellingen. We hebben bijvoorbeeld een onderzoeksvoorstel geschreven dat zich richt zich op de ‘exotypering’ van de astmapatiënt. Hierin onderzoeken we de effecten en interactie van blootstellingen aan aero-allergenen, luchtverontreinigingen en klimatologische omstandigheden (exposoom) op het ontstekingsprofiel (inflammasoom, microbioom) en klinische status (pathofysiologie, ziektelast) van verschillende individuele astmapopulaties, waaronder ook patiënten met werkgerelateerd astma. Ook verrichten we een mono-center, prospectieve case-control-studie, waarbij we de relatie tussen vocht- en schimmelproblemen en luchtwegklachten in kaart brengen. Dit wordt gedaan in samenwerking met woningcorporatie Woonstad Rotterdam.’

Het Franciscus Astma, COPD & Allergie Centrum

Astma, COPD en allergieën zijn chronische ziekten. Dit betekent dat de ziekten blijvend zijn. In het Franciscus Astma, COPD & Allergie Centrum kijken gespecialiseerde zorgverleners, longartsen en kinderartsen samen met de patiënt hoe ze de ziekte onder controle kunnen krijgen en houden, zodat je de dagelijkse dingen kunt blijven doen. In het expertisecentrum ligt de focus op snelle diagnostiek en samenwerking. In korte tijd onderga je meerdere onderzoeken en heb je gesprekken met verschillende zorgverleners.

Datum: 19 juli 2022