lipoedeem-chronische-aandoening

Lipoedeem: wat je moet weten over deze chronische aandoening

Veel vrouwen ervaren pijn, zwelling of een zwaar gevoel in de benen zonder te weten wat er precies aan de hand is. Soms wordt dit jarenlang aangezien voor overgewicht of simpelweg “pech” in de verdeling van vet. In werkelijkheid kan het gaan om een chronische aandoening die bekendstaat als lipoedeem.

Omdat de klachten vaak verward worden met obesitas of lymfoedeem, is de juiste diagnose belangrijk. Hoe eerder de aandoening herkend wordt, hoe beter je de klachten kunt behandelen en de kwaliteit van leven kunt verbeteren.

Wat is lipoedeem?

Lipoedeem is een chronische vetverdelingsstoornis die vrijwel uitsluitend voorkomt bij vrouwen. Het vetweefsel hoopt zich symmetrisch op, meestal in de benen, dijen, billen en soms de armen. Het opvallende hierbij is dat de handen en voeten niet meedoen aan de zwelling.

Kenmerkend voor lipoedeem zijn:

      Een onevenredige verdeling van vetweefsel.

      Gevoelige of pijnlijke benen bij aanraking of druk.

      Gemakkelijk ontstaan van blauwe plekken.

      Zwelling die niet verdwijnt door dieet of sporten.

De aandoening heeft een hormonale component en ontstaat vaak tijdens of na periodes van hormonale veranderingen, zoals puberteit, zwangerschap of menopauze.

Verschil met obesitas en lymfoedeem

Lipoedeem wordt regelmatig verward met obesitas. Het grote verschil is dat gewichtsverlies door dieet of sporten bij lipoedeem nauwelijks effect heeft op de getroffen zones.

Ook is het belangrijk onderscheid te maken met lymfoedeem. Bij lymfoedeem gaat het om een ophoping van vocht door een verstoorde lymfeafvoer, terwijl lipoedeem te maken heeft met een abnormale vetopslag.

Oorzaken en risicofactoren

De exacte oorzaak is nog niet volledig bekend, maar onderzoekers zien een duidelijke link met hormonale veranderingen en erfelijkheid. Het komt vaak voor binnen families en treedt meestal voor het eerst op in de puberteit.

Levenskwaliteit en klachten

Naast fysieke klachten zoals pijn en zwelling kan lipoedeem ook een grote invloed hebben op de mentale gezondheid. Onbegrip uit de omgeving, frustratie door mislukte afslankpogingen en onzekerheid over het uiterlijk spelen vaak mee.

Het is daarom belangrijk dat vrouwen met lipoedeem niet alleen medische begeleiding krijgen, maar ook psychologische ondersteuning wanneer dat nodig is.

Behandelmogelijkheden

Er bestaat helaas nog geen genezing voor lipoedeem, maar er zijn wel behandelingen die de klachten verminderen en het verloop vertragen.

      Compressietherapie: steunkousen verminderen pijn en zwelling.

      Beweging: sporten zoals wandelen, zwemmen of fietsen stimuleren de doorbloeding zonder te veel druk te zetten op de gewrichten.

      Gezonde voeding: hoewel diëten het vet niet doen verdwijnen, kan een gezond gewicht de klachten wel verlichten.

      Liposuctie: in sommige gevallen wordt vetweefsel chirurgisch verwijderd om de pijn te verminderen en de mobiliteit te verbeteren.

Een multidisciplinaire aanpak – waarin artsen, therapeuten en eventueel psychologen samenwerken – biedt vaak de beste resultaten.

Het belang van een tijdige diagnose

Hoe eerder lipoedeem wordt vastgesteld, hoe beter je kunt voorkomen dat de klachten verergeren. Regelmatig zien artsen dat vrouwen jarenlang met de aandoening rondlopen zonder duidelijke verklaring. Een juiste diagnose geeft niet alleen duidelijkheid, maar ook toegang tot passende behandelingen.

Conclusie: erkenning en behandeling maken verschil

Lipoedeem is een chronische, vaak miskende aandoening die een grote invloed kan hebben op het dagelijks leven. Door de aandoening te herkennen, serieus te nemen en de juiste behandelingen in te zetten, kunnen klachten aanzienlijk verminderen.

Met begrip, medische begeleiding en in sommige gevallen chirurgische ingrepen is het mogelijk de levenskwaliteit sterk te verbeteren. Bewustwording is daarbij de eerste stap.

Datum: 28 september 2025