auto-immuunziekten

Medicijnen mede-oorzaak auto-immuunziekten

Een belangrijke oorzaak van de toename van de zogenoemde auto-immuunziekten en ontstekingsgerelateerde ziektebeelden is het toenemende gebruik van medicijnen. Bizar eigenlijk, want je zou verwachten dat medicijnen het probleem juist zouden moeten oplossen. Maar de praktijk laat veelal iets anders zien.

Auto-immuunreacties

Inmiddels is het steeds duidelijker aan het worden dat alle medicijnen die inwerken op het immuunsysteem een belangrijke rol spelen in het stijgend aantal auto-immuunziekten en ontstekingsgerelateerde ziektebeelden. Medicijnen die worden voorgeschreven om een auto-immuunziekte te behandelen kunnen het ziektebeeld nog veel erger maken, omdat ze zelf auto-immuunreacties in het hele lichaam kunnen veroorzaken.

Epigenetische factoren in plaats van erfelijkheid

Auto-immuunziekten zijn op zichzelf niet erfelijk, maar de omgevingsfactoren die de ziekte veroorzaken kunnen wel erfelijk bepaald zijn. Denk hierbij aan voedingsintoleranties voor bijvoorbeeld lactose, zuivel of gluten. Vaak is de patiënt hiervan niet op de hoogte, omdat dit nog niet (goed) is vastgesteld. In de epigenetica wordt de omkeerbare erfelijke verandering in de genfuncties bestudeerd. Deze veranderingen treden op zonder wijzigingen van het dna en zijn overdraagbaar op volgende generaties. Zelfs gewone voedingstoffen, maar ook toxines (dus ook medicijnen) en stress kunnen de expressie van genen wijzigen en ons gezond of ziek maken.

Ontstekingen in het hele lichaam

De darmen spelen in de meeste gevallen een grote rol in het ontstaan van auto-immuunziektebeelden. Denk hierbij aan bijvoorbeeld MS, reuma, artritis, ALS, de ziekte van Crohn, colitis ulcerosa en huidproblemen (zoals psoriasis en eczeem). We zeggen dan ook niet voor niets dat ‘de meeste chronische klachten ontstaan vanuit je darmen‘.

Geen aandacht voor oorzaak

Reguliere behandeling bestaat meestal uit het voorschrijven van medicatie terwijl er geen aandacht is voor het achterhalen van de oorzaken. Immers, als je bijvoorbeeld voor MS of reuma bij de dokter komt, is er niemand die de rol van je darmen hierbij betrekt terwijl dit essentieel is. Reuma is vaak ook weer een nevenziektebeeld dat later kan ontstaan tijdens de reguliere behandeling van chronische darmziekten zoals de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa.

Ontstekingsbeeld

Vergelijk het ontstekingsbeeld met een vuur dat brandt. Aan de ene kant staat een pyromaan continu brandstof op het vuur te gooien en aan de andere kant probeert de voorschrijver van de medicatie de brand te blussen met vele soorten medicatie die ter beschikking staat. Denk hierbij aan prednison (cortisol) wat weer bijwerkingen geeft zoals hart- en vaatschade (o.a. hoge bloeddruk) en onderdrukking van het immuunsysteem, waardoor infectie (wat vaak meespeelt) een grote kans krijgt om verder door te breken.

Aanstoker van ontstekingsreacties

Veelal wordt dan nog andere medicatie ingezet, bijvoorbeeld antibiotica en TNF-α-remmers zoals Infliximab (Remicade), Etanercept (Enbrel), Adalimumab (Humira) en dergelijke. Deze worden veelvuldig voorgeschreven bij reuma, psoriasis, artritis, colitis ulcerosa, de ziekte van Crohn en de ziekte van Bechterew. TNF-α staat voor Tumor Necrose Factor α. Dit is een inflammatoire cytokine, een ontsteking veroorzakende signaalstof die beschouwd wordt als de aanstoker van ontstekingsreacties.

Ongewenste effecten

Medicijnen zijn lichaamsvreemde stoffen en moeten zo snel mogelijk worden afgebroken en verwijderd door het lichaam. Bij veel allergische en auto-immuunreacties op medicijnen worden antilichamen tegen de medicijnen in het bloed gevonden die ook lichaamseigen cellen beschadigen. Dit is o.a. vastgesteld bij antibiotica, chemotherapie, en niet-steroïde ontstekingsremmers. Maar ook maagzuurremmers en bètablokkers (voor o.a. hoge bloeddruk) geven ongewenste reacties.

Lupusachtige symptomen

Een van de ongewenste effecten van TNF-α-remmers is het ontstaan van systemische auto-immuniteit, vooral lupus en lupusachtige symptomen, vaatontsteking, huidontsteking, spierontsteking, gewrichtsontsteking, hersenontsteking en interstitiële longontsteking (met littekenvorming). Omdat deze middelen zoveel worden voorgeschreven, worden TNF-α-remmers inmiddels zelf beschouwd als de belangrijkste (rechtstreekse) oorzaak van door medicatie opgewekte lupusachtige auto-immuunaandoeningen.

Medicijnen gebruiken? Of auto-immuunziekten behandelen vanuit de oorzaak?

Immuunsysteem ontregelen

Corticosteroïden (zoals prednison, prednisolon, dexamethason) behoren tot de meest gebruikte medicijnen voor het behandelen van ontstekingsziektebeelden, allergische reacties en auto-immuunziekten vanwege hun krachtige ontstekingsremmende werking. Maar ze kunnen via verschillende mechanismen het immuunsysteem ontregelen en de balans verschuiven naar ontsteking en auto-immuniteit, vooral bij langdurig gebruik. En in de praktijk worden ze soms jarenlang gebruikt!

Langdurig gebruik

Langdurig gebruik van corticosteroïden verstoort ook de stressrespons en ontregelt alle aspecten van het immuunsysteem. Het draagt bij aan cortisolresistentie en verschuift het evenwicht naar chronische infectie, inflammatie (ontsteking) en auto-immuniteit. Bovendien verhogen ze de bloedsuikerspiegel en verhinderen ze het herstel van beschadigd weefsel, twee belangrijke onderliggende mechanismen van chronische ontsteking en auto-immuniteit. Langdurig gebruik van antibiotica verstoort het microbieel evenwicht in het hele lichaam (onder andere de darmflora), beschadigt de darmwand, verstoort immuniteit, verlaagt de weerstand tegen infecties en verstoort de vertering van voedsel en de opname van voedingsstoffen. Een verstoorde darmflora is gelinkt aan diverse immunologische ziektebeelden en geeft aanleiding tot chronische ontsteking en auto-immuniteit.

Hoe dan wel?

De vraag die we ons altijd stellen is: hoe kun je iets behandelen als je niet weet wat de oorzaken zijn? En heb je daar altijd antwoord op gehad? Onze visie is dat je de oorzaken dient aan te pakken in plaats van onderdrukken. Vergelijk het eens eenvoudig met een lekkage aan je plafond. Wat doe je dan? Blijf je er een dikke stuclaag overheen smeren in de hoop dat de lekkage stopt? Ervaring leert dat je dan kunt blijven stukadoren totdat het plafond de grond raakt en je dus uitbehandeld bent of een operatie soms nog de enige uitweg is. Blijf je dus spreekwoordelijk bezig met pleisters plakken en symptoombestrijding? Of ga je op zoek naar het lek en repareer je dat? Wat is logisch?

Onze unieke aanpak

BodySwitch Heemskerk is gespecialiseerd in het behandelen van auto-immuunziekten in het algemeen. In het bijzonder voor de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa hebben we een unieke aanpak ontwikkeld waarbij we tot in de kern op zoek gaan naar de oorzaken van de chronische ontstekingen en andere oorzaken. Om de oorzaak van de ziekte te achterhalen doen we gespecialiseerd laboratoriumonderzoek (bloed en ontlasting). Een ziekte kan alleen maar effectief behandeld worden als de oorzaak bekend is. Op basis daarvan stellen we een persoonlijk behandelplan op, waardoor we geen symptomen bestrijden, maar het probleem vanuit de kern aanpakken.

Gedegen laboratoriumonderzoek: meten = weten!

Bij auto-immuunziekten zoals de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa is het laboratoriumonderzoek essentieel. De diagnose bij patiënten is vaak gedaan op basis van een MRI-scan en het meten van waarden, zoals de calprotectine (een chronische ontstekingsmarker die in feces wordt gemeten) en CRP (een ontstekingsmarker in bloed). Dit stelt vast dat er sprake is van een chronische ontstekingstoestand, maar niet wat de oorzaak is van deze ontstekingen. In bloed en ontlasting analyseren wij ziekmakende factoren zoals parasieten, schimmels, virussen en bacteriën en voedingsintoleranties (zoals gluten en zuivel) maar dus ook medicijnen. Het door ons gebruikte laboratoriumonderzoek gaat vele malen verder dan via de huisarts of het ziekenhuis en is gericht op het achterhalen van de ziekmakende factoren. Wij proberen samen te werken met de behandelend arts, zodat in overleg het beste kan worden geboden voor de patiënt.

Persoonlijk behandelplan

De praktijk laat zien dat bij iedere patiënt vaak een mix van factoren meespeelt. Het behandelplan wordt daarom afgestemd op je unieke situatie en is gericht op het aanpakken van de factoren die de ziekte veroorzaken. Met de juiste voeding en gespecialiseerde voedingssupplementen worden infecties aangepakt, voedingstekorten aangevuld en de ontstekingen tot rust gebracht. Hiermee ondersteunen we het herstel van het lichaam zo optimaal mogelijk. Je wordt hierbij begeleid met veel aandacht voor coaching en kennisoverdracht waardoor je ook na het traject zelf in staat bent om het bereikte resultaat vast te houden.

Immunosuppresiva

Ons uitgangspunt is dat een goede behandeling geen bijwerkingen heeft. Veel patiënten die bij ons komen gebruiken zware medicatie. Een voorbeeld hiervan is de eerder beschreven medicijnengroep ‘immunosuppressiva’, die het immuunsysteem als het ware op een lager pitje zet of uitzet. Deze medicijnen kunnen als gevolg hebben dat bacteriële infecties vrij spel hebben om zich verder uit te breiden, waardoor het ziektebeeld juist verergert. Bij veel van onze patiënten is medicatie (vrij snel) na de start van de behandeling niet meer nodig. Dat is een hele andere benadering.

Auto-immuunziekten behandelen op een gezonde manier vanuit de oorzaak

Heb je een auto-immuunziekte zoals de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa? Medicatie zal de klachten onderdrukken, maar neemt het uiteindelijke probleem niet weg. Frank Jonkers van BodySwitch Heemskerk is gespecialiseerd in chronische ziektebeelden en auto-immuunziekten, waaronder de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa. Aan de hand van complete diagnostiek brengen we de oorzaken van het ziektebeeld in kaart om dit vervolgens gericht te behandelen. Dit doen we op een gezonde en natuurlijke manier waarbij de focus ligt op het herstel van je lichaam. Hierdoor zullen (chronische) klachten minder worden of geheel verdwijnen. Meer weten? Bel dan gerust met Frank Jonkers op 0251-234 000 en kijk wat we voor je kunnen doen.

Of neem contact op.

Tot ziens in mijn praktijk?

Frank Jonkers

Datum: 29 januari 2024