Janny-van-der-Heijden

Janny van der Heijden: ‘Met ratio beheers ik mijn vak’

Ze heeft tientallen kookboeken op haar naam staan, is culinair publiciste, was in 2014 en 2015 samensteller en schrijver van de Nationale Eettest, ze had tot begin van dit jaar een dagelijkse kookrubriek in diverse grote dagbladen, is jurylid van het tv-programma ‘Heel Holland bakt’, boegbeeld van de Taskforce ‘Gezond eten met ouderen’ en adviseert ziekenhuizen over gezonde voeding.

1. Hoe is het allemaal begonnen?

Eigenlijk is het begonnen met het boek ‘Koken con amore’ van Sophia Loren dat ik voor mijn moeder kocht. Het was zó anders dan de standaard kookboeken. Het is meer een combinatie van verhalen, lifestyle en recepten. De liefde voor het eten spat ervan af. Na mijn studie Nederlands ging ik bij een uitgeverij werken. Toen daar een vertaalster uitviel, vroegen ze mij om een kookboek te vertalen. Ik vond het slecht geschreven. Geïnspireerd door het kookboek van Sophia Loren maakte ik allerlei aantekeningen om het leuker en beter te maken. Ik kreeg te horen dat ik een leuke schrijfstijl had en er werd gevraagd waarom ik zelf geen kookboek ging schrijven. In 1980 verscheen mijn eerste boek over pasta.

2. Wanneer heb je tijd voor andere dingen?

Het is een voortdurende afweging om daar een goede balans in te vinden. Toch vind ik het heel belangrijk om tijd vrij te maken voor familie en vrienden. Ik ben een afgrijselijke moederkloek. Zo droom ik van een huis in Frankrijk waar ik met mijn kinderen en kleinkinderen vakantie en feestdagen kan vieren. Ik vind het heerlijk om hen om me heen te hebben. Die spaarzame tijd die we samen kunnen doorbrengen, wil ik optimaal benutten. Ik heb twee kleindochters en geniet van leuke dingen met hen doen. Herinneringen maken voor later. En verder heb ik sinds kort een hondje. Dat helpt me in mijn regelmaat. Voor haar moet ik regelmatig thuis zijn en drie keer per dag naar buiten.

3. Waarom maakte je de switch naar tv?

Ik maakte al ruim 15 jaar tv achter de schermen en riep altijd dat ik nooit in beeld wilde. Toen ik werd gevraagd om mee te denken over het format van ‘Heel Holland bakt’, werd gezegd dat ik precies de persoon was die ze zochten. Het is een programma waar ik mezelf mag zijn en de match met Robèrt van Beckhoven is heel goed. We zitten elkaar totaal niet in de weg. Hij is de techneut, terwijl ik meer aan de kant van de smaak en de creativiteit sta.
Als je mensen op hun passie aanspreekt, gaan ze open en dat kun je in beeld laten zien. Daarom vind ik tv fascinerend. Niet omdat ik zelf in beeld wil zijn, maar om het beste uit anderen te halen zodat ze kunnen schitteren. Ik wil een katalysator zijn, en niet meer dan dat.

4. Waarin onderscheid jij je van anderen?

Ik sta altijd open voor de kansen die er zijn. Ik kon nooit keuzes maken in mijn vak en dat is mijn voordeel geworden. Ik ben van het ene toeval in het andere toeval terechtgekomen. Dat kun je als geluk zien, maar het waren wel de bakens waar ik op vaarde en waar ik blind op ben afgegaan. Ik voel die lijntjes en weet dat ik die kant op moet. Ik word er als het ware naartoe getrokken. Met ratio beheers ik mijn vak, maar ik gebruik mijn voelsprieten voor wat er speelt. Ik wil de kant uit waar beweging is. Niet ter meerdere eer en glorie van mezelf, maar wel voor mijn vak. Zo is het eigenlijk altijd geweest. Passie voor mijn vak en mezelf zijn onder alle omstandigheden. En vooral de schoonheid in het niet-volmaakte kunnen zien: ‘Wabi-Sabi’ noemen de Japanners dat.

5. Wat is jouw gouden tip voor de lezer?

Blijf jezelf. Wees altijd, in alle omstandigheden, jezelf. Zelf ben ik privé niet anders dan voor de camera. What you see is what you get. Ik speel geen rol. Op die manier sta je het meest in je kracht. Probeer niet te veel mee te gaan in wat anderen van je verwachten. Het is ook heel belangrijk dat je passie voelt bij wat je doet. Je moet voortdurend blijven leren in je vak en passie zorgt ervoor dat dat leuk is en dat het makkelijker gaat. Passie maakt het hele leven eenvoudiger en simpeler. Je moet je eigen weg leren volgen. En om je weg te volgen, moet je weten waar je warm van wordt. Zelf kan ik intens genieten van kleine ontdekkingen. Een mooi opgemaakt bordje of een heerlijk nieuw ingrediënt. Het zit niet altijd in iets groots en meeslepends.

6. Wie is jouw rolmodel?

Sophia Loren vind ik een prachtige, klassieke vrouw die veel hart heeft voor haar familie. Ook nu op haar 80e straalt ze nog alle gratie uit. Dat vind ik bewonderenswaardig. Door alle decennia heen is zij zichzelf gebleven en altijd herkenbaar. Ik vind haar de mooiste vrouw ter wereld. Door haar kookboeken leerde ik hoe spannend eten kan zijn, hoe je het onderdeel kunt maken van je lifestyle. Op vakgebied bewonder ik Claudia Roden enorm vanwege haar verhalen achter het eten. Eten is een verbindende factor: het zegt iets over de cultuur en familie waar je uit komt. Eten is meer dan voeden. Waar het soms ontzettend moeilijk is om rond de vergadertafel te komen, kom je wel met elkaar rond een eettafel. Eten laat grenzen vervagen.

Datum: 23 maart 2018