Afscheid en herinnering

Als uitvaartondernemer kom je meestal voor het eerst bij een familie binnen wanneer iemand overleden is. Ook al heb je de overledene zelf nooit gekend, tóch krijg je door de verhalen van de nabestaanden langzaam maar zeker een beeld van de persoon in kwestie. Maar het kan ook anders.

Voorbespreking

‘Het komt namelijk steeds vaker voor dat mensen ons vragen voor een voorbespreking’, weet Pieter van Dijkhuizen, uitvaartverzorger bij Kisner en Van der Waarde. ‘Dat gebeurt nogal eens bij mensen die al wat ouder zijn of geen nabestaanden hebben en alvast wat wensen voor hun uitvaart vast willen laten leggen. Het kan dan nog jaren duren, maar het geeft wel rust. We worden echter ook regelmatig benaderd door mensen die ernstig ziek zijn en weten dat ze niet meer beter gaan worden. En met hén bouw je in zo’n periode echt een band op.’

Afscheidswensen vastleggen

‘Zo zal ik nooit die ene man vergeten bij wie dat ook het geval was’, herinnert Pieter zich nog goed. ‘Hij belde op of er iemand langs kon komen omdat hij een aantal zaken op papier wilde zetten. Bij zo’n telefoontje is het altijd afwachten wat je aantreft. Ik ging erheen en eenmaal daar aangekomen werd ik binnengelaten door een wat oudere man. Hij zag er goed uit. Zou zijn vrouw misschien degene zijn die ziek was? Binnen vroeg hij wat ik wilde drinken. Had ik misschien zin in een wijntje? Even later kwam zijn vrouw binnen, maar ook zij zag er niet bepaald ziek uit. Toen vertelde de man dat hij degene was die nog maar een paar weken te leven had. Samen hebben we dingen op papier gezet en ik heb bij hem wat dingen in de week gelegd om over na te denken.’

Sokken

‘In de periode daarna ging ik regelmatig naar hem toe en hij bleef me elke keer even vrolijk en gastvrij ontvangen. Het was bijna niet te begrijpen dat deze amicale man, die nog zo actief was, er binnenkort niet meer zou zijn. Inmiddels hadden we alles omtrent zijn uitvaart geregeld, zelfs de datum waarop hij zou sterven, want hij koos ervoor om niet te wachten tot hij onnodig zou lijden. De dag voordat hij zou sterven, belde hij me onverwacht op. Hij had nog één vraag: moest hij in de kist ook sokken aan? Hoe bijzonder. Deze man had alles tot in de details voorbereid en nu zat hij nog in over zoiets kleins.’

‘Hij had nog één vraag: moest hij in de kist ook sokken aan?’

Geraakt

‘Het overlijden van deze man raakte me. We hadden in de weken daarvoor echt een band met elkaar opgebouwd en ik had hem graag langer willen kennen. Het draaiboek voor zijn uitvaart lag helemaal klaar. Alles was geregeld. Hij had zelfs een boodschap ingesproken die tijdens de plechtigheid werd afgedraaid en dat had een enorme impact op de aanwezigen. Ook voor mij was dit emotioneel. Zulk soort ervaringen maken mijn werk zo bijzonder.’

Voorbespreken

‘Bij een voorbespreking kun je heel veel van te voren vastleggen. Je hebt ook meer tijd om eventuele bijzondere wensen beter voor te bereiden. Ik ervaar het echt als een meerwaarde dat je de persoon in kwestie al een beetje leert kennen en de sfeer proeft. Juist voor de nabestaanden kan zo’n voorgesprek zoveel rust geven. Ze hoeven er niet meer over na te denken en dat neemt veel onrust weg. Vooral als er nooit over de wensen gesproken is’, besluit Pieter zijn verhaal.

‘Als ik je los moet laten, laat ik je gaan zoals je was’

‘Empathisch vermogen: dat is, als je het ons vraagt, een eigenschap die je als uitvaartverzorger niet mag missen. Het verlies van een dierbare is voor de nabestaanden het begin van een veranderd leven: een leven zonder degene die je moest laten gaan. Wij, het team van Kisner en Van der Waarde, staan naast je en lopen mee in jouw eigen tempo. Wij proberen rust te brengen in deze hectische tijd. Door goed te luisteren, denken wij met je mee over het afscheid. Een afscheid dat kenmerkend is voor jou en je dierbaren die verder gaan.’