Wat als papa of mama ziek wordt?

Wat als je ineens het bericht krijgt dat een van jullie ziek is, misschien wel ongeneeslijk? Zelf kamp je met de grote schok, maar je kind heeft in het begin nog weinig door. Daar komt snel verandering in. Je kind begint door te krijgen dat er iets is veranderd in huis. Moet je jouw kind over de situatie vertellen? En zo ja, hoe pak je dit dan aan? Sabina Krijger van De Kinderhoeksteen, die kinderen begeleidt bij rouw en verlies, geeft een paar handvatten over hoe je jouw kinderen kunt vertellen dat de toekomst er ineens heel anders uitziet..

De spanning in huis

Je eerste gevoel zegt misschien tegen je, ik moet het niet vertellen. Ik moet het nog even voor mezelf houden. Het is een logische gedachte, je wilt je kinderen immers beschermen voor al het kwade in de wereld. Toch is het beter om het hier juist wel over te hebben, hoe moeilijk dit ook is. Kinderen hebben namelijk een haarscherp vermogen om emoties aan te voelen. Ze zullen merken dat er spanning in het huis is die voor de uitslag nog niet aanwezig. Ze zien een ouder terugtrekken, ze zien dat de vrolijke sfeer van voorheen inmiddels niet altijd meer in het huis hangt. Kinderen kunnen ook onbedoeld flarden opvangen van de waarheid: een telefoongesprek, een gesprek tussen jou en je partner, mogelijk van andere kinderen die het van hun ouders hebben gehoord.

Hoe vertel je je kind over een zieke ouder?

Samen er doorheen

Je kunt het beter eerlijk vertellen. Maar dit is wel makkelijker gezegd dan gedaan. Hierbij wil je jouw kind misschien gerust stellen – het komt wel goed, er gaat niemand dood – maar hoe zeker kun je hiervan zijn? Als je een belofte doet, houdt je kind hier zichzelf misschien aan vast: ‘mama zei toch dat het wel goed kwam?’ Wees dus eerlijk, ook over waar het uiteindelijk op neer kan komen. Je kind voelt zich dan ook serieus genomen. Je kunt ook zo vertrouwen wekken: samen gaan jullie je best doen om door de situatie heen te komen, wat de uitkomst ook is. En als er verdriet komt, dan komt dat maar, dan kunnen de tranen beter stromen dan binnenblijven.

Het rouwproces

Als het hoge woord eruit is, betekent dit nog niet dat je kind het direct verwerkt heeft. Ook wanneer kinderen te horen hebben gekregen dat een van hun ouders ernstig ziek is, gaan zij een rouwproces in. Zij moeten dan leren te accepteren dat hun ouder niet meer in hun leven gaat zoals voor de ziekte, misschien later wel helemaal niet meer. Zij gaan op een andere manier met dit nieuws om dan volwassenen dat doen. De toekomst is voor kinderen ineens moeilijk te bevatten. Eerder zagen zij hun beide ouders eigenlijk hun hele leven aan hun zijde staan, maar dat beeld is nu anders. Ze moeten leren om te gaan met dat veranderde beeld en daarmee verder te leven. De kinderen leren het als het ware te verweven in hun leven.

Tastbaar en overzichtelijk

Sabina van De Kinderhoeksteen is gespecialiseerd in rouwbegeleiding bij kinderen. Zij vertelt dat het nuttig kan zijn om de situatie bij kinderen overzichtelijk te maken. In haar begeleiding maakt zij daarom gebruik van POPtalk. ‘Hierbij gebruik ik poppetjes en materialen om gezinssituaties uiteen te zetten. Zo worden familiesituaties tastbaar voor kinderen en kunnen gevoelens uitgespeeld worden. Hiermee kan ik inzicht krijgen in de belevingswereld van kinderen, en krijgen zij overzicht op de situatie. Dit maakt het een erg nuttige manier om samen met kinderen te kunnen praten over rouw, verlies en emoties. Ook als je zelf met vragen kampt over de situatie en hoe je hier met je kind mee om kunt gaan, kun je bij mij terecht.’

Datum: 28 mei 2020