Het afscheid vanuit een ander perspectief

Een stemmige aula met zachte muziek, in een rij langs een kist en koffie met plakjes cake. Rondom uitvaarten bestaat er nog altijd een heel specifiek idee. Maar hoe iets vaak gedaan wordt, zegt niets over wat werkt voor jou en je geliefden.

Afscheid

Waar een vast stramien voor de één houvast biedt, is het voor een ander juist beperkend. Matthijs van der Waarde, uitvaartondernemer, spreekt met warmte en passie wanneer hij uitlegt dat er zoveel meer kan dan gedacht wordt. ‘Wanneer ik bij iemand binnenkom, blijft mijn tas eerst vaak dicht. We praten. Tussen de regels door luister ik naar wat er écht gezegd wordt. En vanuit dat gevoel gaan we een afscheid neerzetten dat past.’

Het leven vieren

Matthijs herinnert zich als de dag van gisteren de uitvaart van een ondernemer uit de regio. ‘Hij wilde niet dood. En dus wilde hij ook niet als ‘dood’ herinnerd worden’, vertelt Matthijs. Zoals de man in zijn bedrijf de touwtjes strak in handen had, deed hij dat ook bij zijn eigen afscheid. Hij wist dat het einde eraan kwam en sprak daarover met de uitvaartonderneming. ‘Hij besloot het leven te vieren, want dat was hoe hij ook in zijn leven stond. Hij wilde afscheid nemen als de persoon die hij bij leven was.’

Aanwezig door afwezigheid

‘De man was flamboyant, een levensgenieter. Ging graag uit eten met zijn geliefden om zich heen. Voor hem was dat dan ook hoe nabestaanden zich hem moesten herinneren: als een mens die alles uit het leven haalde.’ De dienst vond plaats in zijn favoriete restaurant. Geen kist, geen bloemen, geen sombere kleding. Wél herinneringen, toespraken, gelach en warmte.’ Juist door de afwezigheid van de kist was hij aanwezig. De man die hij bij leven was, de man die zijn geliefden zich herinnerden.

Hij wist dat het einde eraan kwam en sprak daarover met de uitvaartonderneming

Een simpele oplossing

Ook kan Matthijs andere voorbeelden noemen van unieke uitvaarten. ‘Een familie vond het prettig om in kleine kring de begrafenis te laten plaatsvinden, maar wilde wel met anderen samenkomen en herinneren. We besloten in samenspraak éérst te begraven. Daarna vond er een herinneringsbijeenkomst plaats waar ook andere geliefden voor waren uitgenodigd. Aan het eind van de middag hebben we een borrel georganiseerd voor alle mensen die zich betrokken voelden. De familie voelde zich erg getroost doordat ze het op hun manier konden doen. Soms is de oplossing zo simpel, maar zo waardevol voor nabestaanden.’

Helpt, troost, een mooie herinnering

Er is zelden een verzoek dat Matthijs verbaast. ‘Soms willen mensen een bepaald gevoel neerzetten, maar weten ze niet goed hoe. Daarom is het gesprek zo belangrijk. Samen ontdekken we wat je wilt bereiken, en vinden we de juiste weg daarnaartoe.’ Dat Matthijs al op 24-jarige leeftijd begon als uitvaartbegeleider helpt hem hierbij. ‘Omdat ik relatief jong startte, was ik van meet af aan wars van gebaande wegen. Wat ‘normaal’ is, vind ik niet belangrijk. Wat ik belangrijk vind, is dat het afscheid jou of jouw nabestaanden helpt, troost, en een mooie herinnering vormt.’

‘Als ik je los moet laten, laat ik je gaan zoals je was’

‘Empathisch vermogen: dat is, als je het ons vraagt, een eigenschap die je als uitvaartverzorger niet mag missen. Het verlies van een dierbare is voor de nabestaanden het begin van een veranderd leven: een leven zonder degene die je moest laten gaan. Wij, het team van Kisner en Van der Waarde, staan naast je en lopen mee in jouw eigen tempo. Wij proberen rust te brengen in deze hectische tijd. Door goed te luisteren, denken wij met je mee over het afscheid. Een afscheid dat kenmerkend is voor jou en je dierbaren die verder gaan.’

Datum: 26 september 2019