
‘Echte mannen huilen wel’
Dennis was een jongen zoals zo veel jongens van negentien. Stoere, spontane gast, altijd een petje op zijn hoofd. Naast zijn studie had hij een druk verenigingsleven, zag hij zijn vrienden en sportte hij veel: voetbal. Als hij niet zelf speelde, dan was hij wel als trouwe supporter bij zijn favoriete cluppie te vinden. Dennis was geliefd bij zijn ouders en broertjes en zusjes, en woonde nog samen met hen in huis. Op een warme zomerdag ging Dennis met wat kameraden op pad om te gaan steppen. Hij is nooit meer thuisgekomen.
Aan het woord is uitvaartverzorger Bram Kuipers, die vertelt over een indrukwekkend voorbeeld uit de praktijk.
Tranen
Tijdens het steppen kwam Dennis verkeerd terecht op zijn hoofd, wat hem zijn leven kostte. Toen ik de kamer met de familie van Dennis binnenkwam, werd ik meteen geconfronteerd met de impact van het ongeluk. Soms is er berusting, omdat de dood van een dierbare er vanwege een hoge leeftijd of slopende ziekte aan zat te komen. Maar hun geliefde zoon, broer, neef Dennis, die nog in de bloei van zijn leven was, was er ineens niet meer. Ze waren compleet uit het veld geslagen. In de dagen voor de uitvaart werd Dennis in het rouwcentrum opgebaard. Mijn collega en mij viel iets op: er waren steeds tranen in de ogen van Dennis te zien. Heel bijzonder – het zou eigenlijk logischer zijn dat de ogen juist droger worden. Naast tranen had hij ook een boze uitdrukking op zijn gezicht, met die fronsende wenkbrauwen en samengeknepen lippen. Als doden konden praten, dan liet hij via deze manier merken dat hij het verschrikkelijk vond om zoveel mensen achter te laten.
‘Al die emoties, spanning en energie tijdens een uitvaart, dat is erg bijzonder’
Overal licht
Want hij liet veel mensen achter. Het nieuws dat Dennis was verongelukt, was bij al zijn bekenden als een bom ingeslagen. Als er zoiets heftigs gebeurt, is samenzijn zó belangrijk. We besloten een speciale condoleanceavond te organiseren, op de vooravond van de begrafenis. Deze vond plaats op een donkere locatie. Aan weerszijden langs het looppad naar het rouwcentrum hebben we daarom fakkels neergezet. Wel driehonderd man kwamen via dit verlichte pad afscheid nemen van Dennis. Op deze avond waren er ook heel veel jonge mensen: al zijn vrienden en vriendinnen. Meisjes laten over het algemeen gemakkelijker hun emoties zien, maar ook bij de jongens waren er tranen te zien. Dan zie je ze een beetje beschaamd om zich heen kijken. Bij mannen is er nog een taboe op huilen. Vooral één jongen werd erg emotioneel. Ik zei toen: ‘Het is juist goed dat je je verdriet eruit gooit, anders krop je het alleen maar op. Dat je nu huilt, is juist een teken dat hij iets voor jou heeft betekend.’
Begrafenis
Op de dag van de begrafenis liep ik samen met mijn collega voor de rouwstoet uit. Al zijn vrienden, teamgenoten en familieleden stonden aan weerszijden van de weg toe te kijken. Links en rechts brandden er weer fakkels. Ook werd er Bengaals vuurwerk aangestoken, net zoals bij een voetbalwedstrijd. Al die emoties, spanning en energie die bij iedereen dan leven, daar krijg ik als uitvaartbegeleider ook zelf tranen van in mijn ogen. Mannen huilen ook.
-
Als je jong bent, denk je meestal niet veel na over de dag waarop je je laatste adem uitblaast. Voor de meeste mensen is het opbouwen van hun leven een grotere prioriteit dan het afbouwen ervan. Dat is volkomen logisch, maar toch is het verstandig om eens te kijken of je je zaken goed geregeld hebt.
-
De dood is onlosmakelijk verbonden met het leven, maar we denken er liever niet te veel over na. We schuiven dat onderwerp meestal ver voor ons uit.
-
Wanneer het einde van het leven nadert, kunnen gedachten over de eigen uitvaart naar de oppervlakte komen. Hoewel dit onderwerp voor velen gevoelig is, is het van groot belang om uw wensen duidelijk vast te leggen en te bespreken met uw naasten.
-
We verzekeren ons voor van alles en nog wat en over de ene verzekering denken we liever net wat langer na dan de andere. Toch denken en praten we liever nog niet altijd over een uitvaartverzekering. Ook al praten we er niet veel over, zo’n 70 procent van de Nederlanders heeft een uitvaartverzekering afgesloten.
-
Heb jij weleens nagedacht over rouwvervoer? Meestal wordt een rouwauto gebruikt om de overledene naar de laatste rustplaats te vervoeren, maar er zijn nog zoveel meer mogelijkheden.
-
Een groene uitvaart: waarom zou je daar, wanneer je altijd milieubewust leeft en duurzame keuzes maakt, niet voor kiezen? Er zijn veel mogelijkheden om de impact van jouw afscheid op het milieu zo klein mogelijk te maken.
-
Ooit heb je er eentje afgesloten: een uitvaartverzekering. Maar weet je eigenlijk (nog) wel voor welke soort verzekering je hebt gekozen?
-
Ieder mens is uniek en waarom zou iedere uitvaart daarom ook niet uniek zijn? Waar vroeger ‘standaard’ nog de norm was, mag een uitvaart nu bijzonder zijn. Passend bij de persoon die is overleden.
-
Als afscheidsfotograaf kan ik jou heel goed vertellen waarom je als nabestaande een afscheid moet laten vastleggen, maar het is nog beter als je hoort wat andere nabestaanden hiervan vinden. De mensen die al eerder de keuze hebben moeten maken om het afscheid van hun dierbare te laten fotograferen. Want dat is het natuurlijk. Al krijg ik ook wel eens de vraag waarom je zoiets triests zou laten fotograferen.
-
Kinderen en rouw. Dat zijn twee begrippen die je het liefst niet naast elkaar ziet staan. Kinderen zouden een onbezorgde jeugd moeten hebben en daar hoort de dood, en dus ook rouw, niet in thuis.