Gezin en ziekte: rust, orde en overzicht terugvinden
Zodra er een ongeneeslijke ziekte een gezinslid treft, krijgt het hele gezin ermee te maken. Ziekte heeft een grote impact op de naasten. Door alle indrukken van de ziekte, kan er een periode van chaos en paniek ontstaan. Het normale leven oppakken is op zulke momenten lastig. Het is hierbij belangrijk elkaar te betrekken bij het proces en met elkaar te blijven communiceren. De Kinderhoeksteen kan hier een ondersteunende rol in spelen.
Impact op gezin
Zodra iemand uit het gezin ongeneeslijk ziek is, staat de tijd even stil. Veel is onzeker, onduidelijk of onvoorspelbaar. Niks eromheen is op dat moment belangrijker dan dat. Doordat zulk nieuws impact heeft op het gezin, ontstaat er onrust. Vooral voor kinderen kan het een flinke klap zijn. Kinderen ervaren vaak een enorme eenzaamheid in hun gevoelens. Doordat ze de ouders niet willen belasten met hun zorgen maar ook omdat ze het vaak niet kunnen verwoorden. Er is wellicht onbegrip of verdriet, waardoor het moeilijk wordt om te concentreren op andere zaken. School gaat steeds moeizamer en kinderen trekken zich terug op zijn of haar kamer. Met alle moeilijkheden bij elkaar, raak je als gezin het overzicht kwijt.
Geen grip
Ook als zorgverlener kan het lastig zijn te weten waar de kinderen baat bij hebben. Het liefst stel je de kinderen zoveel mogelijk gerust, maar dat is moeilijk wanneer er nu eenmaal weinig goed nieuws is. Wat belangrijk is een zekere mate van orde te bieden, zowel mentaal als praktisch. Duidelijke boodschappen en helpen bij het vinden van een nieuw ritme. Communiceren is hierbij de eerste en belangrijkste stap. Maar wees ten alle tijden eerlijk in je communicatie. Kinderen voelen het aan als er iets niet klopt en dat geeft nog meer onrust en onzekerheid. Daarbij is belangrijk dat je doet wat je zegt en zegt wat je doet. Op welk niveau je communiceert met kinderen, ligt uiteraard aan de leeftijd.
Ziekte in je gezin is een ingrijpende gebeurtenis.
Hulp bij communicatie
Voor de één is het communiceren makkelijker dan voor de ander. Kinderen vinden het in het algemeen lastig om zich te uitten in een moeilijke periode. Als zorgverlener neem je vaak het voortouw in een heldere en open communicatie. Wanneer je dit lastig vindt, kan een rouw- en verliesbegeleider dan ondersteunend zijn. Een begeleider kan adviseren over gespreksvoering, maar ook in gesprek met kinderen, zodat ze zich kunnen uiten. Het doel van een goed gesprek met de kinderen is inzicht krijgen in de belevingswereld, om die vervolgens weer te kunnen bespreken.
Tastbare middelen
De Kinderhoeksteen maakt gebruik van verschillende tastbare middelen om de emoties van kinderen duidelijk te krijgen. Het zogeheten ‘POPtalk’ is daar één van. Met verschillende poppetjes en andere materialen kunnen er bepaalde verhalen of situaties nagebootst worden, waar de emoties van een kind duidelijk worden. Ook creatieve middelen kunnen een vorm van communicatie zijn. Kinderen tekenen bijvoorbeeld hoe ze zich voelen of schrijven of spelen muziek. Dit allemaal ter ondersteuning bij het gesprek.
Over de Kinderhoeksteen
Sabina Krijger is een erkend rouw- en verliesbegeleider, die klaarstaat voor zorgpersoneel, ouders en kinderen: ‘Ik kan steun bieden bij psychosociale problemen tijdens ziekte en overlijden. In mijn ervaring als kinderverpleegkundige merkte ik dat omgaan met rouw en verlies niet tot het standaard lespakket behoort. Toch is het een niet te onderschatten onderdeel van het werk. Dit hoef je niet alleen te doen. Bij De Kinderhoeksteen help ik je graag.’
Specialisten in jouw buurt
-
Op een of meer momenten in ons leven ervaren we allemaal een soort verlies. Het kan het verlies van een relatie zijn als gevolg van een relatiebreuk of scheiding, van een baan of bedrijf, van een huisdier, van een geliefde, van gezondheid of het gevoel van veiligheid na een traumatische gebeurtenis. Wat de tragedie ook is, de natuurlijke reactie is om te rouwen. -
Rouwen is iets dat meeslepend kan zijn, en het is belangrijk om te begrijpen dat je hier de tijd voor moet nemen. Het is net zo belangrijk om te onthouden dat rouw niet eeuwig hoef te duren en je na verloop van tijd zal leren omgaan met verdriet. Een van de moeilijkste ervaringen in het leven is het verlies van een dierbare of een geliefde. -
Een goede uitvaart kan helpen om afscheid te nemen en je verlies te verwerken. -
Samen een dierbare herdenken kan zó belangrijk zijn. Vorig jaar leidde dat weleens tot ingrijpende beslissingen. Zo ging vroeg op een ochtend in november mijn telefoon. -
Na de uitvaart is de periode van rouw eigenlijk pas net begonnen. Het verlies is nog heel recent. -
Je wist dat het moment een keer zou komen, maar nu het er is bijt het nog meer dan verwacht. Na het verlies voelde je jezelf verbonden met iedereen om je heen. Op den duur had je alleen het idee dat je contacten steeds meer afstand begonnen te nemen. Tot het voelde alsof je jouw verdriet alleen nog kon voelen wanneer je alleen was. -
Eigenlijk wil je dat kinderen zo min mogelijk met de dood te maken hebben. Toch krijgen mensen regelmatig op jonge leeftijd al te maken met de dood. Soms een ver familielid, soms iemand die heel dichtbij staat. -
Een jong gezin in de bloei van hun leven heeft net hun tweede kind gekregen, maar ze zitten op een donkere wolk. Wat een fijne tijd moet zijn met elkaar als jong gezin, is nu elke dag weer een gevecht en een grote uitdaging. -
Er waren eens drie bomen. Tijdens een harde storm verloren ze alle drie een tak waarvan ze erg hielden. -
Een verlies is altijd ingrijpend. Op het moment zelf, waarop schok en onbegrip de boventoon kunnen voeren. Maar zeker ook achteraf: waarna een vaak lang verwerkingsproces van rouw en verlies begint.