‘Mezelf beschadigen was een soort uitvlucht’
Zelfbeschadiging. Automutilatie. Jezelf snijden om maar wat te voelen. Of om even helemaal niets te voelen. Zelfbeschadiging is vaak een uiting van een onderliggend probleem, zoals een depressie, omgaan met angsten of een psychische stoornis. Naar schatting snijdt 1 op de 6 jongeren zich weleens en er is een piek bij jongeren tussen 20 en 24 jaar en volwassenen van 40 tot 44 jaar. In Nederland bezoeken jaarlijks 15.000 mensen de spoedeisende hulp als gevolg van zelfbeschadiging. Vermoedelijk is er ook een grote groep die zichzelf beschadigt maar niet in het ziekenhuis terechtkomt. Jongeren durven vaak niet over hun zelfbeschadiging te praten. Ze kunnen bang zijn dat ze niet begrepen worden of dat er direct ingegrepen wordt.
Sabine* (16) is zo dapper om haar persoonlijke verhaal te delen.
Depressie
‘Twee jaar geleden heb ik een ernstige depressie gehad door mijn traumatische jeugd. Ik had veel problemen en had het daardoor erg moeilijk. Ik ben zelfs meerdere keren opgenomen geweest. Mezelf beschadigen was een soort uitvlucht. Ik sneed mezelf in mijn onderarmen, maar ook in mijn benen.’
Onzeker
‘Ik was vooral onzeker over de littekens op mijn onderarmen. Die vielen heel erg op. Mensen keken ernaar. Of ze keken juist expres niet. Kleine kinderen wezen naar mijn armen en soms zeiden mensen er iets over. Gewoon, midden op straat. Dat was erg confronterend. Uiteindelijk droeg ik elke dag iets met lange mouwen om mijn littekens te verbergen. Ik voelde mij er ontzettend rot over en ik struggelde er heel erg mee. Ik vroeg mij ook af: moet ik hier mijn hele leven mee rondlopen of is er toch iets aan te doen?’
Littekens
‘Er zijn veel vooroordelen over littekens. Mensen zien het soms als een teken van zwakte en rond mentale problemen ligt nog altijd een taboe. Doordat ik mij zo onzeker voelde, dacht ik: ik kan ook gewoon iets gaan proberen. Die optie heb je altijd. Een vriendin van mijn moeder kent Annemiek van Glow With The Flow en dacht dat dat wel iets voor mij zou kunnen zijn. Ik kende Annemiek ook een beetje en dat maakte de stap minder groot. Je moet toch naar iemand toe met je ‘probleem’. Via die vriendin stuurde ik Annemiek een berichtje en zo ben ik bij haar terechtgekomen.’
Er is nu al een groot verschil te zien met hoe het was en hoe het nu is
Medische pigmentatie
‘Ik heb nu vier behandelingen gehad op mijn armen en benen. Er is nu al een groot verschil te zien met hoe het was en hoe het nu is. Je ziet mijn littekens nog wel, maar ze vallen veel minder op. Annemiek gaat met een soort tatoeëerpen mijn huid in. Wel minder diep dan bij een gewone tatoeage. Er worden verschillende tinten gebruikt om de littekens minder te laten opvallen. Deze pigmenten camoufleren de littekens. Ze maakt er echt een kunstwerk van en dat vind ik erg bijzonder. Ik heb ook gezien wat voor werk ze bij andere mensen doet. Zó knap! Verder kun je heel gezellig babbelen met Annemiek. Dat maakt het allemaal wat minder zwaar. De spanning die ik voor de eerste behandeling had, je weet toch niet helemaal wat er gaat gebeuren, was gelijk weg toen ik Annemiek zag.’
Zelfverzekerder
‘Ik stuur in de periode tussen de behandelingen in foto’s van de behandelde gebieden naar Annemiek. Zo kan zij zien hoe de huid herstelt en het helpt om in te schatten hoeveel behandelingen er nog nodig zijn. Ik voel me nu al veel zelfverzekerder! Ik kan andere jongeren dit dan ook alleen maar aanraden. Probeer de stap te zetten, ook al lijkt het in eerste instantie eng. Je zult merken dat je je er veel meer comfortabel bij gaat voelen.’
* In verband met de privacy is de naam ‘Sabine’ gefingeerd
-
Ons lichaam zit ingenieus in elkaar. Dankzij het zelfhelend vermogen worden ziektes overwonnen, groeien botbreuken weer aan elkaar en geneest een wond. Maar soms laat dat wel zichtbare sporen na.
-
Puistjes, een slechte haardag of ongelijke wenkbrauwen: we maken ons er allemaal weleens druk om. Gelukkig kunnen we daar wat aan doen. We verzorgen onze huid, bundelen ons haar in een paardenstaart of epileren onze wenkbrauwen. Maar wat als je een hazenlip hebt?
-
Littekens vallen soms best op, zeker als ze in het gezicht zitten. Het is dan vaak het eerste wat mensen zien. Dit kan best vervelend zijn.
-
Je huid heeft een goed vermogen om zichzelf te herstellen, maar sommige plekjes blijven toch zichtbaar. Littekens zijn hier een voorbeeld van. Wanneer je last hebt van littekens, kan je huid wel wat hulp gebruiken.
-
Acne is een vervelende aandoening waar vooral pubers en jongvolwassenen last van hebben. Bij de één doet het zich heftiger voor dan bij de ander. Als je een zware vorm van acne hebt of hebt gehad, kunnen er ontsierende littekens in het gezicht achterblijven.
-
Vooral tijdens de puberteit hebben veel jongeren last van acne. Dit is ontzettend vervelend, want het is vaak erg lastig om er vanaf te komen. Voor velen is de oplossing dan ook gewoon afwachten.
-
Er kunnen allerlei redenen zijn waarom jij littekens hebt. Bijna niemand gaat immers geheel ongeschonden door het leven.
-
Die buikoperatie was natuurlijk zeker geen pretje. Sterker nog, zo’n operatie is behoorlijk ingrijpend. Nu, een paar jaar later, wordt Saskia (43) nog steeds herinnerd aan die periode waarin ze de strijd aanging met baarmoederhalskanker.
-
Jaarlijks lopen ongeveer 900 mensen ernstige brandwonden op na een ongeval, en rond de 9000 mensen komen ieder jaar op de Spoedeisende Hulp terecht met brandwonden, variërend in ernst, meldt de Nederlandse Brandwonden Stichting. Wanneer er sprake is van een brandwond, is de huid gedeeltelijk of volledig beschadigd. Wanneer alleen de opperhuid is aangedaan, kan het lichaam dit weer netjes herstellen.
-
Vrouwen met borstkanker kunnen na de behandelingen te maken krijgen met ongewenste vochtophopingen, ook wel ‘oedeem’ genoemd.