De complete uitvaart was door haar geregisseerd

Iedere uitvaart is uniek, maar sommige uitvaarten zijn wel heel bijzonder. Dat was eigenlijk ook het geval bij een 68-jarige vrouw, laat ik haar ‘Carla’ noemen, die mij belde met het verzoek of ik bij haar langs wilde komen. Carla had te horen gekregen dat ze terminaal ziek was en wilde haar uitvaart bespreken.

Verbitterd en beschadigd

Die eerste keer dat ik bij Carla kwam, zal ik nooit vergeten. Het leven had haar verbitterd en ze was beschadigd door de mensen in haar omgeving (al realiseer ik me bij dat laatste wel dat een verhaal altijd twee kanten heeft). Haar echtgenoot had haar onlangs verlaten en ze was gebrouilleerd met haar zoon. Carla was alleen en wilde alles geregeld hebben voordat ze zou komen te overlijden.

Rechtsgeldig

Ik nam alle tijd voor haar en langzamerhand brokkelde de muur, die ze om zich heen had gebouwd, steeds verder af. Ze wist precies wat ze wilde. Als een regisseur had ze alles uitgedacht. Ze had ons wensenboekje ingevuld, maar omdat ze officieel nog niet gescheiden was, adviseerde ik haar om ook het één en ander bij de notaris vast te leggen. Een wensenboek is een leidraad, en het is mijn taak om er zoveel mogelijk op toe te zien dat de wensen van de overledene worden nageleefd, maar het is niet rechtsgeldig. Een wilsbeschikking heeft al een wat formeler karakter, maar wanneer je écht wilt dat dingen precies zo gaan zoals jij dat wilt, moet je dat vastleggen in een testament.

Muzikale ode

Ik ben diverse keren bij Carla geweest om haar wensen te bespreken. De tekst op de kaart werd tot op de komma nauwkeurig opgesteld. Alles was vastgelegd: van het rouwvervoer tot de uitvaartplechtigheid. Over dat laatste was ze heel duidelijk: geen poespas en geen sprekers. Ze wilde daarentegen wél zes muziekstukken. En nee, dat was geen muziek met een speciale betekenis, maar het waren gewoon muziekstukken die ze mooi vond.

‘Als uitvaartleider is het mijn taak om Carla’s wensen te bewaken’

Afscheid

In de korte tijd die haar nog restte, legde ze toch weer bij met haar man, en werd het testament dat ze bij de notaris had laten vastleggen weer teruggedraaid. Op een maandagochtend belde ze of ze me nog één keer kon spreken, want die avond zou ze in slaap worden gebracht. Carla was nog wel aanspreekbaar, maar ze was erg moe en viel steeds weg. We hebben alles nog een keer doorgenomen, want tot het laatst toe was ze hier erg intensief mee bezig. Het afscheid nemen in zo’n situatie vind ik altijd een raar moment, want je zegt natuurlijk niet ‘tot ziens’. Het enige wat ik nog voor haar kon doen, was haar beloven dat ik haar uitvaart zou regelen zoals zij dat wilde.

Wensenboek

Een paar dagen later kreeg ik bericht dat Carla was overleden. Haar zoon belde me om het me te vertellen. Hij had al jaren geen contact meer met zijn moeder gehad, die twee leken zoveel op elkaar dat hun karakters altijd botsten, maar de band met zijn vader was wel altijd goed gebleven. Nadat Carla in slaap was gebracht, was hij voor het eerst weer thuis gekomen. Ik ben meteen naar hen toegekomen en maakte ook kennis met de dochter. Toen Carla’s wensenboek op tafel kwam, had haar dochter daar moeite mee. Ze wilde eraan tornen en zocht de randjes op. Maar haar zoon was heel stellig: dat ging niet gebeuren, want dit was ma’s wil en zo moest het gedaan worden.

Compromis

Hun vader hield een wat centrale positie en als uitvaartleider was het mijn taak om Carla’s wensen te bewaken. Maar het zijn en blijven wensen en geen wetten. Bij de dochter heerste vooral het gevoel dat ze bij de uitvaart van een vreemde zou zitten in plaats van die van haar moeder. Uiteindelijk hebben we een klein compromis kunnen sluiten, waarbij we zowel Carla’s wensen respecteerden als haar dochters angst voor een uitvaart waarin zij haar moeder niet zou herkennen, konden wegnemen.

Wijn en bitterballen

Al met al was het een mooi afscheid, dat van begin tot eind door Carla was geregisseerd. Na de crematie hebben we haar leven gevierd, het glas geheven én bitterballen gegeten. Wat zó wilde zij het. Alles was gegaan zoals zij het gewenst had. Het verhaal klopte en dat geeft mij altijd een fijn gevoel.

Datum: 23 december 2019