Kan iemand met dementie mee naar de begrafenis?
Door de verbeterde gezondheidszorg worden we steeds ouder. De keerzijde daarvan, is dat met het stijgen van de leeftijd de kans op dementie groter wordt. Volgens Alzheimer Nederland heeft ruim 25% van de 80-plussers dementie. Bij de leeftijdsgroep van 90 en ouder, stijgt dat percentage al tot ruim 40%. In de uitvaartbranche worden we dan ook regelmatig geconfronteerd met iemand met dementie waarvan de partner is overleden. Bij de kinderen en nabestaanden rijst dan vaak de vraag of en hoe ze dit moeten vertellen. En doen ze er goed aan om vader of moeder mee te nemen naar de begrafenis of crematie?
Dementie
Volgend jaar zouden vader en moeder 70 jaar getrouwd zijn. Helaas maken ze dat heuglijke feit niet meer mee, want vader is onverwachts overleden. Altijd waren ze samen geweest en hadden ze lief en leed gedeeld. Tot een jaar of zeven geleden, toen moeder wat in de war raakte en zich steeds verder in zichzelf begon terug te trekken. De diagnose kwam als een mokerslag: moeder had dementie. Vol liefde en toewijding zorgde vader voor zijn vrouw. En toen dat uiteindelijk niet meer ging en ze in een verzorgingshuis werd opgenomen, ging er geen dag voorbij dat hij haar niet bezocht. Ook al herkende ze hem vaak niet eens meer, toch ging hij trouw naar haar toe. Hopend op één van haar spaarzame, heldere momenten. Dan zaten ze dicht naast elkaar en hield hij liefdevol haar hand vast. Net als vroeger.
Hoe vertellen we het moeder?
Maar nu was vader plotseling overleden. De kinderen vroegen mij om raad. Konden ze het moeder wel vertellen of was het beter om het voor haar te verzwijgen? En kon ze mee naar de uitvaart? Ik adviseerde hen om het moeder wél te gaan vertellen. Het beste moment daarvoor is nadat de eerste dingen geregeld zijn. Dan is er meer rust en aandacht om de verdrietige boodschap over te brengen. Het is vaak toch een emotioneel moment en, hoe vreemd dat ook mag klinken, ook een heel waardevol moment. Vooral als er even dat besef is bij moeder. Als er even samen met haar dat verdriet om het heengaan van vader gevoeld wordt. Als er even weer die emotie is.
Iemand met dementie staat vaak al buiten de maatschappij
Mee naar de uitvaart
Ook bij een groot deel van de uitvaart was moeder aanwezig. Na goed overleg hadden we ervoor gezorgd dat ze niet aan al te veel prikkels zou worden blootgesteld. Zo was moeder bijvoorbeeld niet voor en na de dienst en tijdens het condoleren aanwezig en was de diapresentatie over vaders leven alleen na de dienst in de koffiekamer te zien. Tijdens de plechtigheid stond alleen een foto van vader op de kist. Een voor moeder bekende foto, want dezelfde afbeelding hing ook aan de muur in haar kamer in het verzorgingshuis. Haar persoonlijke begeleider was de hele tijd bij haar, zodat ze een vertrouwd gezicht bij zich had en de kinderen ruimte hadden voor hun eigen verdriet.
Waardevol
Iemand met dementie staat vaak al buiten de maatschappij, maar het is juist zo belangrijk om hem of haar zo lang mogelijk mee te laten doen aan de samenleving. Juist met zoiets speciaals als de uitvaart van een dierbare. Zelfs als ze er weinig meer van mee krijgen, is de kans op een persoonlijk afscheid zó waardevol.
-
De dood is onlosmakelijk verbonden met het leven, maar we denken er liever niet te veel over na. We schuiven dat onderwerp meestal ver voor ons uit.
-
Wanneer het einde van het leven nadert, kunnen gedachten over de eigen uitvaart naar de oppervlakte komen. Hoewel dit onderwerp voor velen gevoelig is, is het van groot belang om uw wensen duidelijk vast te leggen en te bespreken met uw naasten.
-
We verzekeren ons voor van alles en nog wat en over de ene verzekering denken we liever net wat langer na dan de andere. Toch denken en praten we liever nog niet altijd over een uitvaartverzekering. Ook al praten we er niet veel over, zo’n 70 procent van de Nederlanders heeft een uitvaartverzekering afgesloten.
-
Heb jij weleens nagedacht over rouwvervoer? Meestal wordt een rouwauto gebruikt om de overledene naar de laatste rustplaats te vervoeren, maar er zijn nog zoveel meer mogelijkheden.
-
Een groene uitvaart: waarom zou je daar, wanneer je altijd milieubewust leeft en duurzame keuzes maakt, niet voor kiezen? Er zijn veel mogelijkheden om de impact van jouw afscheid op het milieu zo klein mogelijk te maken.
-
Ooit heb je er eentje afgesloten: een uitvaartverzekering. Maar weet je eigenlijk (nog) wel voor welke soort verzekering je hebt gekozen?
-
Ieder mens is uniek en waarom zou iedere uitvaart daarom ook niet uniek zijn? Waar vroeger ‘standaard’ nog de norm was, mag een uitvaart nu bijzonder zijn. Passend bij de persoon die is overleden.
-
Als afscheidsfotograaf kan ik jou heel goed vertellen waarom je als nabestaande een afscheid moet laten vastleggen, maar het is nog beter als je hoort wat andere nabestaanden hiervan vinden. De mensen die al eerder de keuze hebben moeten maken om het afscheid van hun dierbare te laten fotograferen. Want dat is het natuurlijk. Al krijg ik ook wel eens de vraag waarom je zoiets triests zou laten fotograferen.
-
Kinderen en rouw. Dat zijn twee begrippen die je het liefst niet naast elkaar ziet staan. Kinderen zouden een onbezorgde jeugd moeten hebben en daar hoort de dood, en dus ook rouw, niet in thuis.
-
Hoe vaak beginnen we in ons leven niet aan iets nieuws? We willen allemaal weleens iets anders of zijn toe aan iets nieuws. Soms is die drang zó sterk dat er echt iets móét veranderen en er een frisse wind door je leven moet waaien, omdat het plezier of de passie uit je leven verdwenen is.