
De uitvaart van Riet
Afgelopen december belde Gerry, de oudste van drie zussen, mij in het midden van de nacht op. Haar moeder Riet was zojuist overleden. Ze kende mij omdat ik een aantal jaren geleden de uitvaart van haar zwager Gerrit had begeleid. De schouwarts was net geweest, maar omdat iedereen er behoorlijk doorheen zat, spraken we de volgende ochtend om 10.00 uur af.
Een hecht gezin
Riet woonde in een verpleeghuis. Ik kwam om 10.00 uur het gezellige appartement van haar binnen. Gezellig; niet per se om hoe het er was ingericht, maar de aanwezigheid van een hecht gezin, met aanhang en kleinkinderen, die iets maakten van niets, bepaalde de sfeer. De drie zussen kwamen dagelijks bij hun moeder. Ze waren enerzijds verdrietig, anderzijds waren ze blij voor hun moeder dat die laatste, voor haar zo zware, weken voorbij waren.
Pacemaker
Al snel werd duidelijk, dat de zussen zoveel mogelijk zelf wilden doen, net als toendertijd bij Gerrit. Dus gingen we aan de slag. De zussen wasten hun moeder liefdevol van top tot teen, met warm water en haar eigen zeep. Daarna droogde ze haar af en kleedde haar in zorgvuldig uitgekozen kleding. Voordat we haar een blouse aantrokken, moest ik de pacemaker verwijderen. Riet zou worden gecremeerd en een pacemaker kan in de oven ontploffen en zo flinke schade aanrichten. Een pacemaker moet daarom bij een crematie altijd worden verwijderd.
De pacemaker weghalen
Ik legde de zussen uit wat ik zou gaan doen. De pacemaker ligt dicht onder de huid. Je kunt hem van de buitenzijde gemakkelijk zien en voelen liggen. Ik maak met een scalpel een sneetje door de huid en het vetweefsel heen. Hierbij is meestal geen sprake van bloedverlies. Om de pacemaker heeft zich een vlies gevormd. Dit vlies is heel stevig en taai. Daar snijd ik vervolgens ook doorheen en dan kan je de pacemaker uit het vliesje naar buiten wippen. Met een geïsoleerd tangetje om elektriciteitsdraad door te knippen, knip je dan de draden die vanuit de pacemaker naar het hart lopen door. Daarna hecht je het sneetje en behandel je het verder als een wond.
‘Het is gek, maar het leek net of ik mijn moeder weer terugkreeg’
Niet eng of geheimzinnig
Toen ik dat had uitgelegd, zeiden de zussen, dat ze dat eigenlijk wel wilden zien. We dekten de huid rondom af met handdoeken en ik ging aan de slag, met 3 nieuwsgierige koppies die meekeken. Toen de pacemaker eruit was, namen ze hem in ontvangst en ik hechtte de wond. Er was niets engs, raars of geheimzinnigs aan. Het was wat het was.
‘Mijn moeder weer terug’
We kleedden Riet verder aan en legden haar samen vanuit het bed op een opbaarplank en die zetten we weer samen op een koeling. De dochters dekten haar toe met een mooie sprei. Riet leek te glunderen, en de zussen keken trots naar hun moeder. Later zei Gerry: ‘Het is gek, maar het leek net of ik mijn moeder weer terugkreeg.’
-
We verzekeren ons voor van alles en nog wat en over de ene verzekering denken we liever net wat langer na dan de andere. Toch denken en praten we liever nog niet altijd over een uitvaartverzekering. Ook al praten we er niet veel over, zo’n 70 procent van de Nederlanders heeft een uitvaartverzekering afgesloten.
-
Als afscheidsfotograaf kan ik jou heel goed vertellen waarom je als nabestaande een afscheid moet laten vastleggen, maar het is nog beter als je hoort wat andere nabestaanden hiervan vinden. De mensen die al eerder de keuze hebben moeten maken om het afscheid van hun dierbare te laten fotograferen. Want dat is het natuurlijk. Al krijg ik ook wel eens de vraag waarom je zoiets triests zou laten fotograferen.
-
Hoe vaak beginnen we in ons leven niet aan iets nieuws? We willen allemaal weleens iets anders of zijn toe aan iets nieuws. Soms is die drang zó sterk dat er echt iets móét veranderen en er een frisse wind door je leven moet waaien, omdat het plezier of de passie uit je leven verdwenen is.
-
Op een zonovergoten, windstille middag draait mijn collega Rep de zilvergrijze rouwauto de parkeerplaats op achter de school.
-
Ria overleed 14 weken na de diagnose ‘alvleesklierkanker’. Zij was toen 71 jaar en zelf een half jaar weduwe van haar Leo. De diagnose kwam als een mokerslag aan, maar sloeg haar niet uit het veld.
-
Je bent een naaste verloren en zij, of jullie, hebben gekozen voor een natuurbegraafplaats. Een mooie plek om begraven te worden en een plek waar je de overledene ook nog vaak kunt bezoeken. Met de jaargetijden zal de omgeving rondom het graf veranderen.
-
Zachte pianoklanken komen me tegemoet wanneer ik naar de woonkamer loop. Als ik binnenkom, sterven de laatste klanken weg. Ze staat op en geeft me een hand.
-
Wat beweegt iemand om een andere carrièrerichting in te slaan en uitvaartondernemer te worden?
-
Samen een dierbare herdenken kan zó belangrijk zijn. Vorig jaar leidde dat weleens tot ingrijpende beslissingen. Zo ging vroeg op een ochtend in november mijn telefoon.
-
Om er zeker van te zijn dat je later de uitvaart krijgt die je wenst, is het goed om een verzekering af te sluiten. Een uitvaartverzekering zorgt er ook voor dat je nabestaanden zo min mogelijk omkijken hebben naar het regelen van de begrafenis of crematie. Het is voor hen al moeilijk genoeg om een familielid of partner te verliezen.