Een uitvaart mag ook fris en luchtig zijn
Voor Bram Kuipers van Kuipers & Pikart Uitvaartzorg is elke uitvaart die hij en zijn team begeleiden bijzonder. Ook deze keer vertelt Bram over een indrukwekkend voorbeeld uit de praktijk.
Beyoncé
‘Het nummer ‘I Was Here’ van Beyoncé klonk uit de boxen. Een verrassende keuze voor een dame van 92 jaar oud. Maar het nummer gaf precies weer wie zij was en hoe zij in het leven stond,’ begint Bram.
Euthanasie
‘Aga was een moderne, zelfbewuste vrouw. Altijd goed gekleed en goed verzorgd: rouge, lipstick en mooie kleding,’ vervolgt Bram. Hoewel ze in een verzorgingshuis woonde, stond ze nog redelijk in het leven en had ze een kring van mensen om zich heen. Ze was ongeneeslijk ziek en zat in het beginstadium van dementie. Daardoor kon zij het besluit nemen om euthanasie te ondergaan.’
Vier het leven!
‘Tegen haar kinderen had ze gezegd: ‘Treur niet, mijn leven was heel mooi. Vier het leven!’ Haar kijk op het leven vertaalde zich naar haar uitvaart: die was ingetogen met een fris randje. Haar kinderen wisten precies wat bij haar paste. In rust hebben zij alle keuzes gemaakt. Na de dienst niet alleen koffie, maar ook gebak. Vier mooie nummers, waaronder ‘I Was Here’ van Beyoncé. Niet alleen dit nummer voor de moderne stijl van hun moeder, maar ook voor ‘hebben geleefd’. Aga ‘was hier’. Ze had een mooi leven gehad en liet nu haar voetstappen achter.’
‘Treur niet, mijn leven was heel mooi. Vier het leven!’
Een lach en een traan
Bram: ‘Uit de statistieken volgt dat het aantal ouderen die kiezen voor euthanasie toeneemt. Dat merk ik als uitvaartbegeleider ook. In het begin was dat heel erg wennen. Ik blijf tenslotte ook een mens. Het is ingrijpend als iemand zegt: ‘Het is mooi geweest, ik ben er klaar mee’.
De gesprekken die ik heb met mensen die hun leven als ‘voltooid’ beschouwen, verlopen met een lach en een traan. Mensen hebben berusting gevonden; zijn niet bang meer voor de dood. Meestal hebben zij er al goed over nagedacht over hoe ze hun dienst willen inrichten.’
Ook ruimte voor humor
Laatst begeleidde ik een uitvaart van een vrouw die later die week euthanasie zou ondergaan. Ze vroeg me: ‘Ga je straks linksaf of rechtsaf als je me met de auto wegbrengt?’ Ik trok mijn wenkbrauw even op en schraapte mijn keel. ‘Rechtsaf.’ ‘Mooi. Dan hoef ik maar één keer te stuiteren in de kist als je die hobbel op weg overgaat.’ We moesten alle twee lachen. In zulke gesprekken is er dus ook ruimte voor een grapje.’
Begeleider?
‘Ik zeg altijd: ik ben geen ‘leider’ maar een ‘begeleider’. Ik ga heel open de gesprekken in en laat mensen zoveel mogelijk zaken zelf invullen. Ik reik hun alle mogelijkheden aan en benadruk dat het gaat om hoe zij willen dat hun dierbare gezien wordt. Had hij of zij bijvoorbeeld nog een mooi levensmotto? Het is soms een beetje zoeken, maar zo krijg je een persoonlijk afscheid.’
Geen regels
Vaak denken mensen dat er allerlei regels zijn. Maar als jij in plaats van een half uur liever drie uur in de herdenkingszaal wilt zitten, dan mag dat. Wil je een koets met paarden, dan kan dat ook. Alles heeft natuurlijk wel een prijskaartje. Ook daar ben ik eerlijk in. Achteraf bedanken de nabestaanden me voor het begeleiden van zo’n mooie uitvaart, zoals ook het geval was van Aga. Wat ik dan zeg? ‘Maar dat hebben jullie helemaal zelf gedaan!’
Mogelijkheden
Bram: ‘Er zijn zoveel uitvaartbegeleiders en we doen allemaal hetzelfde werk. Door aandacht te besteden aan de details en een persoonlijke benadering, maken wij het verschil. Het vergt soms wat meer geregel, maar er zijn veel mogelijkheden. Daarnaast proberen we het ook luchtig en positief aan te pakken en de nabestaanden nauw te betrekken. De dood hoort bij het leven: iedereen komt uiteindelijk te overlijden. Het is dan fijn als je hier samen over kunt praten.’
Specialisten in jouw buurt
-
Als je jong bent, denk je meestal niet veel na over de dag waarop je je laatste adem uitblaast. Voor de meeste mensen is het opbouwen van hun leven een grotere prioriteit dan het afbouwen ervan. Dat is volkomen logisch, maar toch is het verstandig om eens te kijken of je je zaken goed geregeld hebt. -
De dood is onlosmakelijk verbonden met het leven, maar we denken er liever niet te veel over na. We schuiven dat onderwerp meestal ver voor ons uit. -
Wanneer het einde van het leven nadert, kunnen gedachten over de eigen uitvaart naar de oppervlakte komen. Hoewel dit onderwerp voor velen gevoelig is, is het van groot belang om uw wensen duidelijk vast te leggen en te bespreken met uw naasten. -
We verzekeren ons voor van alles en nog wat en over de ene verzekering denken we liever net wat langer na dan de andere. Toch denken en praten we liever nog niet altijd over een uitvaartverzekering. Ook al praten we er niet veel over, zo’n 70 procent van de Nederlanders heeft een uitvaartverzekering afgesloten. -
Heb jij weleens nagedacht over rouwvervoer? Meestal wordt een rouwauto gebruikt om de overledene naar de laatste rustplaats te vervoeren, maar er zijn nog zoveel meer mogelijkheden. -
Een groene uitvaart: waarom zou je daar, wanneer je altijd milieubewust leeft en duurzame keuzes maakt, niet voor kiezen? Er zijn veel mogelijkheden om de impact van jouw afscheid op het milieu zo klein mogelijk te maken. -
Ooit heb je er eentje afgesloten: een uitvaartverzekering. Maar weet je eigenlijk (nog) wel voor welke soort verzekering je hebt gekozen? -
Ieder mens is uniek en waarom zou iedere uitvaart daarom ook niet uniek zijn? Waar vroeger ‘standaard’ nog de norm was, mag een uitvaart nu bijzonder zijn. Passend bij de persoon die is overleden. -
Als afscheidsfotograaf kan ik jou heel goed vertellen waarom je als nabestaande een afscheid moet laten vastleggen, maar het is nog beter als je hoort wat andere nabestaanden hiervan vinden. De mensen die al eerder de keuze hebben moeten maken om het afscheid van hun dierbare te laten fotograferen. Want dat is het natuurlijk. Al krijg ik ook wel eens de vraag waarom je zoiets triests zou laten fotograferen. -
Kinderen en rouw. Dat zijn twee begrippen die je het liefst niet naast elkaar ziet staan. Kinderen zouden een onbezorgde jeugd moeten hebben en daar hoort de dood, en dus ook rouw, niet in thuis.