Familiegesprek: samen praten over de dood
Eigenlijk zou het goed zijn wanneer we allemaal eens nadachten over ons eigen sterven en onze eigen uitvaart. En er vervolgens samen over praten. Het is immers zo goed om te weten wat de wensen van die ander zijn. Voor velen is dit echter niet de realiteit. Sterven? Daar praat je (nog) niet over. Dat kan later altijd nog wel. Maar wát nu als ‘later’ al om de hoek ligt?
Belangrijke gebeurtenis in je leven
Het is inderdaad niet het meest vrolijke onderwerp om over te praten. Eigenlijk best vreemd wanneer je bedenkt dat je wel met iedereen de details bespreekt over andere belangrijke gebeurtenissen in je leven: de voorbereidingen van je trouwdag of de geboorte van een kind.
Ken elkaars wensen
‘Sterven’ hoort voor veel mensen niet in dat rijtje thuis. En toch is het verstandig om er met elkaar over te praten of je wensen op papier te zetten. Te vaak nog komt het voor dat bij een onverwacht overlijden de partner niet eens weet of zijn geliefde begraven of gecremeerd had willen worden? En dat terwijl de juiste manier van sterven, afscheid nemen en een goed voorbereide juist zoveel meerwaarde kunnen geven aan hen die achterblijven. Het verdriet en gemis worden er niet minder door, maar het maakt zoveel verschil voor de verwerking.
Luisterend oor
Helaas komt het ook nog steeds voor, dat mensen die ernstig ziek zijn en weten dat ze binnenkort gaan sterven, over dit onderwerp geen gehoor vinden bij hun naasten. De drempel is té hoog, het onderwerp té pijnlijk. Voor degene die deze aarde zal verlaten, kan dat voor veel verdriet en onrust zorgen. Hij wil nog zoveel vertellen, maar vindt geen luisterend oor.
De dood. Waarom zou je daar over praten?
Levenseindecoach
Aan de ene kant is het ook wel te begrijpen: praten over de dood maakt het ineens zo tastbaar. Niemand wil zijn dierbare kwijt en iedereen maakt zich zorgen en is bang voor de toekomst. Soms is een beetje hulp nodig om een opening te maken. Kan er verteld worden wat iemand waardevol maakt, bedankt worden of een wens voor de toekomst worden uitgesproken. Dat biedt zóveel lucht. Met een familiegesprek kan ik als levenseindecoach daarin een fijne ondersteuning bieden.
Familiegesprek
Het familiegesprek is een gesprek met een groep mensen. Het kunnen zowel familieleden of vrienden zijn van iemand die binnenkort zal sterven. Ik leid de groep volgens een bepaald patroon waarin ik eerst de stervende zijn verhaal laat doen over zijn ziekte en zijn zorgen. Daarna mogen de andere aanwezigen één voor één vertellen hoe zij het aanstaande sterven ervaren. Iedereen luistert naar elkaars verhaal. Zonder oordeel.
Hartenwensen
Daarna is het tijd voor de hartenwensen. Dit is een ritueel waarbij iedereen een wens uitspreekt voor de stervende of de aanwezigen. Een wens vol liefde en toewijding. Die hartenwensen nemen de deelnemers mee in hun hart en die blijven voor altijd bij hen.
Ervaring van een deelnemer
Marijke: ‘Bij ons thuis waren we vrij nuchter. Doe maar gewoon, dan doe je gek genoeg. Ik geloof dat ik mijn moeder nog nooit heb horen zeggen dat ze van me hield. Ze praatte nooit over haar gevoel. Vlak voor haar sterven, merkten we haar onrust. Ze gaf aan dat er nog zoveel was dat ze wilde zeggen, alleen wist ze niet hoe. Wij hebben toen contact opgenomen met levenseindecoach Anjo Zeegers, die een familiegesprek voorstelde. Ondanks dan Anjo zich op de achtergrond hield, wist ze ons, mijn vader en broers en mij, toch heel goed te sturen. En zo kwam het dat ik mijn moeder voor het eerst hoorde zeggen dat ze van me hield. Er zijn nog veel meer dingen gezegd. Ik ben zo blij dat we dat familiegesprek zijn aangegaan, het is zó waardevol geweest. Twee dagen later overleed mijn moeder, maar ik heb nu zulke warme herinneringen om op terug te vallen. Dat heeft het zoveel makkelijker gemaakt om haar sterven te accepteren en te verwerken.’
-
De dood is onlosmakelijk verbonden met het leven, maar we denken er liever niet te veel over na. We schuiven dat onderwerp meestal ver voor ons uit.
-
Wanneer het einde van het leven nadert, kunnen gedachten over de eigen uitvaart naar de oppervlakte komen. Hoewel dit onderwerp voor velen gevoelig is, is het van groot belang om uw wensen duidelijk vast te leggen en te bespreken met uw naasten.
-
We verzekeren ons voor van alles en nog wat en over de ene verzekering denken we liever net wat langer na dan de andere. Toch denken en praten we liever nog niet altijd over een uitvaartverzekering. Ook al praten we er niet veel over, zo’n 70 procent van de Nederlanders heeft een uitvaartverzekering afgesloten.
-
Heb jij weleens nagedacht over rouwvervoer? Meestal wordt een rouwauto gebruikt om de overledene naar de laatste rustplaats te vervoeren, maar er zijn nog zoveel meer mogelijkheden.
-
Een groene uitvaart: waarom zou je daar, wanneer je altijd milieubewust leeft en duurzame keuzes maakt, niet voor kiezen? Er zijn veel mogelijkheden om de impact van jouw afscheid op het milieu zo klein mogelijk te maken.
-
Ooit heb je er eentje afgesloten: een uitvaartverzekering. Maar weet je eigenlijk (nog) wel voor welke soort verzekering je hebt gekozen?
-
Ieder mens is uniek en waarom zou iedere uitvaart daarom ook niet uniek zijn? Waar vroeger ‘standaard’ nog de norm was, mag een uitvaart nu bijzonder zijn. Passend bij de persoon die is overleden.
-
Als afscheidsfotograaf kan ik jou heel goed vertellen waarom je als nabestaande een afscheid moet laten vastleggen, maar het is nog beter als je hoort wat andere nabestaanden hiervan vinden. De mensen die al eerder de keuze hebben moeten maken om het afscheid van hun dierbare te laten fotograferen. Want dat is het natuurlijk. Al krijg ik ook wel eens de vraag waarom je zoiets triests zou laten fotograferen.
-
Kinderen en rouw. Dat zijn twee begrippen die je het liefst niet naast elkaar ziet staan. Kinderen zouden een onbezorgde jeugd moeten hebben en daar hoort de dood, en dus ook rouw, niet in thuis.
-
Hoe vaak beginnen we in ons leven niet aan iets nieuws? We willen allemaal weleens iets anders of zijn toe aan iets nieuws. Soms is die drang zó sterk dat er echt iets móét veranderen en er een frisse wind door je leven moet waaien, omdat het plezier of de passie uit je leven verdwenen is.