dementie

Kan iemand met dementie mee naar de begrafenis?

Door de verbeterde gezondheidszorg worden we steeds ouder. De keerzijde daarvan, is dat met het stijgen van de leeftijd de kans op dementie groter wordt. Volgens Alzheimer Nederland heeft ruim 25% van de 80-plussers dementie. Bij de leeftijdsgroep van 90 en ouder, stijgt dat percentage al tot ruim 40%. In de uitvaartbranche worden we dan ook regelmatig geconfronteerd met iemand met dementie waarvan de partner is overleden. Bij de kinderen en nabestaanden rijst dan vaak de vraag of en hoe ze dit moeten vertellen. En doen ze er goed aan om vader of moeder mee te nemen naar de begrafenis of crematie?

Dementie

Volgend jaar zouden vader en moeder 70 jaar getrouwd zijn. Helaas maken ze dat heuglijke feit niet meer mee, want vader is onverwachts overleden. Altijd waren ze samen geweest en hadden ze lief en leed gedeeld. Tot een jaar of zeven geleden, toen moeder wat in de war raakte en zich steeds verder in zichzelf begon terug te trekken. De diagnose kwam als een mokerslag: moeder had dementie. Vol liefde en toewijding zorgde vader voor zijn vrouw. En toen dat uiteindelijk niet meer ging en ze in een verzorgingshuis werd opgenomen, ging er geen dag voorbij dat hij haar niet bezocht. Ook al herkende ze hem vaak niet eens meer, toch ging hij trouw naar haar toe. Hopend op één van haar spaarzame, heldere momenten. Dan zaten ze dicht naast elkaar en hield hij liefdevol haar hand vast. Net als vroeger.

Hoe vertellen we het moeder?

Maar nu was vader plotseling overleden. De kinderen vroegen mij om raad. Konden ze het moeder wel vertellen of was het beter om het voor haar te verzwijgen? En kon ze mee naar de uitvaart? Ik adviseerde hen om het moeder wél te gaan vertellen. Het beste moment daarvoor is nadat de eerste dingen geregeld zijn. Dan is er meer rust en aandacht om de verdrietige boodschap over te brengen. Het is vaak toch een emotioneel moment en, hoe vreemd dat ook mag klinken, ook een heel waardevol moment. Vooral als er even dat besef is bij moeder. Als er even samen met haar dat verdriet om het heengaan van vader gevoeld wordt. Als er even weer die emotie is.

Iemand met dementie staat vaak al buiten de maatschappij

Mee naar de uitvaart

Ook bij een groot deel van de uitvaart was moeder aanwezig. Na goed overleg hadden we ervoor gezorgd dat ze niet aan al te veel prikkels zou worden blootgesteld. Zo was moeder bijvoorbeeld niet voor en na de dienst en tijdens het condoleren aanwezig en was de diapresentatie over vaders leven alleen na de dienst in de koffiekamer te zien. Tijdens de plechtigheid stond alleen een foto van vader op de kist. Een voor moeder bekende foto, want dezelfde afbeelding hing ook aan de muur in haar kamer in het verzorgingshuis. Haar persoonlijke begeleider was de hele tijd bij haar, zodat ze een vertrouwd gezicht bij zich had en de kinderen ruimte hadden voor hun eigen verdriet.

Waardevol

Iemand met dementie staat vaak al buiten de maatschappij, maar het is juist zo belangrijk om hem of haar zo lang mogelijk mee te laten doen aan de samenleving. Juist met zoiets speciaals als de uitvaart van een dierbare. Zelfs als ze er weinig meer van mee krijgen, is de kans op een persoonlijk afscheid zó waardevol.

Datum: 17 juni 2019