Het belang van preventieve psychosociale begeleiding!
Om je heen zie je altijd gelukkige gezinnen. Papa en mama zijn nog bij elkaar en iedereen is gezond. Maar wat als één van de ouders te maken krijgt met een ongeneeslijke ziekte? Omgaan met een ingrijpende gebeurtenis is niet makkelijk voor kinderen. Ze hebben geen idee wat er allemaal gebeurt of vinden het lastig om er over te praten. Als zorgverlener kun je tijdig en preventief actie ondernemen om eventueel trauma te voorkomen. Bijvoorbeeld door doorverwijzing naar de rouw- en verliesbegeleider.
Onbegrip
Terwijl eerst altijd nog vriendinnetjes langs mochten komen, houden papa en mama dit de laatste tijd steeds meer tegen. Het liefst willen ze rust in huis, of dat ik bij anderen speel, maar ik wil ook thuis zijn. Ik weet dat mama zich niet lekker voelt en dat het helemaal niet goed met haar gaat. Dat vind ik lastig, want ik begrijp niet goed wat er gebeurt. Papa zei dat mama misschien niet beter wordt. Maar wat betekent dat? Door alle gedachtes voel ik me druk in mijn hoofd en ben ik vaak boos. Ik wil gewoon dat mama weer gezond is.
Medische perikelen
Papa en mama zijn steeds vaker te vinden in het ziekenhuis. Ik mag niet mee, papa en mama willen liever dat ik bij oma blijf. Ik word vaak bang van wat de dokters zeggen en word dan weer boos. Mama begint er ook steeds gekker uit te zien. Ze is kaal en eigenlijk heel vaak moe. Het maakt mij verdrietig dat er zoveel aan het veranderen is. Ik voel me alleen, maar papa en mama zijn al zo verdrietig dus zeg ik maar niks.
Omgaan met verlies is voor kinderen lastig en kan emotionele littekens achterlaten.
Preventief handelen
Het verliezen van een ouder is wellicht het moeilijkste wat er is voor een kind. Niet alleen omdat ze verdrietig zijn, maar ook omdat er vaak een gebrek aan begrip is. Ze worden overspoelt met emoties, waarmee ze moeilijk uit de voeten kunnen. Vaak is het lastig voor ouders en kinderen te weten welke mogelijkheden er zijn naast de medische begeleiding. Als zorgverlener kun je doorverwijzen om preventief hulp in te schakelen. Psychosociale begeleiding helpt bij het verminderen of voorkomen van emotionele littekens.
Psychosociale begeleiding
Bij de Kinderhoeksteen worden kinderen, gezinsleden maar ook zorgpersoneel ondersteund bij een rouw- of verliesproces. Er wordt voornamelijk een accent gelegd op de wisselwerking tussen het gedrag van de kinderen en de omgeving. Ook wordt er ruimte
gecreëerd om het verlies bespreekbaar te maken en te verweven met de toekomst. Dat heeft tijd en aandacht nodig, iets wat er niet altijd is tijdens ziekte. Daarom is het ook zo belangrijk om vroegtijdig actie te ondernemen.
De Kinderhoeksteen
In mijn ervaring als kinderverpleegkundige merkte ik dat omgaan met rouw en verlies niet tot het standaard lespakket behoort. Toch is het een niet te onderschatten onderdeel van het werk. Daarom heb ik als rouw- en verliesbegeleider een verdiepingsmodule ontwikkeld voor kinderverpleegkundigen om de kennis over psychosociale begeleiding te vergroten. Dan sta je er als zorgmedewerker niet alleen voor.
-
Op een of meer momenten in ons leven ervaren we allemaal een soort verlies. Het kan het verlies van een relatie zijn als gevolg van een relatiebreuk of scheiding, van een baan of bedrijf, van een huisdier, van een geliefde, van gezondheid of het gevoel van veiligheid na een traumatische gebeurtenis. Wat de tragedie ook is, de natuurlijke reactie is om te rouwen.
-
Rouwen is iets dat meeslepend kan zijn, en het is belangrijk om te begrijpen dat je hier de tijd voor moet nemen. Het is net zo belangrijk om te onthouden dat rouw niet eeuwig hoef te duren en je na verloop van tijd zal leren omgaan met verdriet. Een van de moeilijkste ervaringen in het leven is het verlies van een dierbare of een geliefde.
-
Een goede uitvaart kan helpen om afscheid te nemen en je verlies te verwerken.
-
Samen een dierbare herdenken kan zó belangrijk zijn. Vorig jaar leidde dat weleens tot ingrijpende beslissingen. Zo ging vroeg op een ochtend in november mijn telefoon.
-
Na de uitvaart is de periode van rouw eigenlijk pas net begonnen. Het verlies is nog heel recent.
-
Je wist dat het moment een keer zou komen, maar nu het er is bijt het nog meer dan verwacht. Na het verlies voelde je jezelf verbonden met iedereen om je heen. Op den duur had je alleen het idee dat je contacten steeds meer afstand begonnen te nemen. Tot het voelde alsof je jouw verdriet alleen nog kon voelen wanneer je alleen was.
-
Eigenlijk wil je dat kinderen zo min mogelijk met de dood te maken hebben. Toch krijgen mensen regelmatig op jonge leeftijd al te maken met de dood. Soms een ver familielid, soms iemand die heel dichtbij staat.
-
Een jong gezin in de bloei van hun leven heeft net hun tweede kind gekregen, maar ze zitten op een donkere wolk. Wat een fijne tijd moet zijn met elkaar als jong gezin, is nu elke dag weer een gevecht en een grote uitdaging.
-
Er waren eens drie bomen. Tijdens een harde storm verloren ze alle drie een tak waarvan ze erg hielden.
-
Een verlies is altijd ingrijpend. Op het moment zelf, waarop schok en onbegrip de boventoon kunnen voeren. Maar zeker ook achteraf: waarna een vaak lang verwerkingsproces van rouw en verlies begint.