Vervroegd in de overgang…
Er zijn vrouwen die op een andere leeftijd hormonale overgangsklachten ervaren en dus vervroegd in de overgang komen. Dit kan het gevolg zijn van een ziekte, behandeling voor een ziekte (bijvoorbeeld chemotherapie, bepaalde medicijnen, immuuntherapie of bestraling) of door een operatie.
In dit artikel gaan we dieper in op het vervroegd in de overgang komen ten gevolge van borstkanker en de behandeling daarvan. Borstkanker en de behandelingen ertegen hebben gevolgen op allerlei gebieden; niet alleen lichamelijk, maar ook geestelijk.
Stemmingswisselingen
Eén van die mogelijke gevolgen zijn stemmingswisselingen, die worden veroorzaakt door hormoonremmers. Deze worden voorgeschreven als onderdeel van het hersteltraject. Deze stemmingswisselingen, die soms kunnen leiden tot een depressie, komen vaak voor bij vrouwen die in een borstkankertraject zitten. En als je als gevolg van de behandelingen ook nog eens vervroegd in de overgang komt, is dat dubbel zo zwaar. Depressieve klachten zijn een atypische klacht van de overgang en deze kunnen door de behandeling met hormoonremmers nog eens worden versterkt.
Hormoonremmers
Wat ook niet meehelpt, is als je worstelt met je nieuwe zelfbeeld, wanneer je te maken hebt met een borstsparende operatie of een borstamputatie. Om de depressie tegen te gaan, zou je misschien denken dat je daarvoor gewoon antidepressiva kunt gebruiken, maar dat is niet zo. Hormoonremmers laten zich soms moeilijk combineren met andere medicijnen. Dit moet je bespreken met iemand die daar verstand van heeft: de verpleegkundig overgangsconsulent.
Overgangsklachten
Je kunt door immunotherapie, hormoonremmers, bestraling, operatie of chemotherapie last krijgen van typische overgangsklachten zoals opvliegers en nachtzweten. Daarnaast kunnen ook atypische overgangsklachten zoals libidoverlies en stemmingswisselingen optreden. Ook loop je een verhoogd risico op botontkalking, hart- en vaatziekten, een hoge bloeddruk, overgewicht en diabetes mellitus type 2 (suikerziekte). Verpleegkundig overgangsconsulent Désirée Groot-Engelsman helpt deze klachten te plaatsen en legt uit waarom je die ervaart. De klachten kunnen verward worden met de gevolgen van kanker of de behandeling van de ziekte. Het is belangrijk dat je weet dat deze klachten kunnen ontstaan, doordat je geen vrouwelijke hormonen meer aanmaakt ten gevolge van de immunotherapie, hormoonremmers, bestraling, operatie of chemotherapie.
Het is belangrijk dat je klachten op tijd herkent
Adviezen
Désirée geeft als verpleegkundig overgangsconsulent zorg op maat aan haar cliënten, waarbij de wensen en behoeften van de individuele cliënt centraal staat. Désirée geeft tips en adviezen over onder andere leefstijl, positieve gezondheid, supplementen en voeding, die specifiek gericht zijn op de overgangsklachten waar de cliënt op dat moment last van heeft. Verder bespreekt ze wat die wel of niet kan nemen op het gebied van medicatie in combinatie met de behandeling van de tumor. Zij neemt, indien dat nodig is, in overleg met de cliënt contact op met de behandelend arts (oncoloog). Het is daarbij belangrijk dat de cliënt de specifieke klachten op tijd herkent en er aandacht voor heeft.
Over de specialist
Désirée Groot-Engelsman is sinds 2021 gediplomeerd Verpleegkundig Overgangsconsulent. Ze is aangesloten bij de Vereniging Verpleegkundig Overgangsconsulenten (VVOC). Daardoor worden consulten vrijwel altijd (deels) vergoed door de zorgverzekeraar uit het aanvullende pakket.
Specialisten in jouw buurt
-
Er kunnen allerlei momenten in het leven zijn waarop je gevoelsmatig op een kruispunt staat. Een moment waarop je niet weet of wat je doet nog wel het juiste is. Ga je door, of gooi je het roer om? -
De overgang: iedere vrouw krijgt er op een gegeven moment mee te maken. -
Heb je last van klachten als stemmingswisselingen, opvliegers, slapeloosheid en concentratieverlies? Of heb je te maken met menstruatieveranderingen? -
Of je het nu ziet zitten of niet: er komt een moment dat je in de overgang komt. Grote kans dat je in die periode ook een baan hebt. -
Overgangsklachten: het hoort erbij. Of toch niet? Veel vrouwen wordt verteld dat ze er maar mee moeten leven. Maar wist je dat lichaamsstress klachten kunnen verergeren? Door Body Stress Release kun je deze spanning weer loslaten. -
Je zit net middenin een belangrijke vergadering als je hitte voelt opkruipen vanuit je borst. Al snel verspreidt de warmte zich via je nek naar je hoofd en je voelt dat je begint te zweten. Je probeert ongezien je hoofd te deppen, maar wat heeft het voor zin? -
Het verhaal van Mirthe (54): ‘Toen ik relatief jong was, heb ik mijn moeder verloren. Met haar heb ik dan ook nooit kunnen praten over de overgang. Dat was echt een gemis, want ik had nooit verwacht dat het me zo moeilijk zou vallen. -
Elke vrouw krijgt ermee te maken: de overgang. Gemiddeld op de leeftijd van 50 jaar dient de overgang zich aan, hoewel dat ook ruim eerder óf veel later het geval kan zijn. -
Midden in de nacht word je badend in het zweet wakker. Tijdens een vergadering probeer je achteloos de druppels van je voorhoofd te vegen, maar je weet dat dat slechts een tijdelijke oplossing is. -
In de jaren voor en na de laatste menstruatie bij vrouwen zoekt je lichaam door de veranderende hormoonhuishouding naar een nieuw evenwicht. In deze periode krijg je op een gegeven moment je laatste menstruatie, oftewel: je hebt te maken met de overgang.