overgang

Vervroegd in de overgang…

Er zijn vrouwen die op een andere leeftijd hormonale overgangsklachten ervaren en dus vervroegd in de overgang komen. Dit kan het gevolg zijn van een ziekte, behandeling voor een ziekte (bijvoorbeeld chemotherapie, bepaalde medicijnen, immuuntherapie of bestraling) of door een operatie.

In dit artikel gaan we dieper in op het vervroegd in de overgang komen ten gevolge van borstkanker en de behandeling daarvan. Borstkanker en de behandelingen ertegen hebben gevolgen op allerlei gebieden; niet alleen lichamelijk, maar ook geestelijk.

Stemmingswisselingen

Eén van die mogelijke gevolgen zijn stemmingswisselingen, die worden veroorzaakt door hormoonremmers. Deze worden voorgeschreven als onderdeel van het hersteltraject. Deze stemmingswisselingen, die soms kunnen leiden tot een depressie, komen vaak voor bij vrouwen die in een borstkankertraject zitten. En als je als gevolg van de behandelingen ook nog eens vervroegd in de overgang komt, is dat dubbel zo zwaar. Depressieve klachten zijn een atypische klacht van de overgang en deze kunnen door de behandeling met hormoonremmers nog eens worden versterkt.

Hormoonremmers

Wat ook niet meehelpt, is als je worstelt met je nieuwe zelfbeeld, wanneer je te maken hebt met een borstsparende operatie of een borstamputatie. Om de depressie tegen te gaan, zou je misschien denken dat je daarvoor gewoon antidepressiva kunt gebruiken, maar dat is niet zo. Hormoonremmers laten zich soms moeilijk combineren met andere medicijnen. Dit moet je bespreken met iemand die daar verstand van heeft: de verpleegkundig overgangsconsulent.

Overgangsklachten

Je kunt door immunotherapie, hormoonremmers, bestraling, operatie of chemotherapie last krijgen van typische overgangsklachten zoals opvliegers en nachtzweten. Daarnaast kunnen ook atypische overgangsklachten zoals libidoverlies en stemmingswisselingen optreden. Ook loop je een verhoogd risico op botontkalking, hart- en vaatziekten, een hoge bloeddruk, overgewicht en diabetes mellitus type 2 (suikerziekte). Verpleegkundig overgangsconsulent Désirée Groot-Engelsman helpt deze klachten te plaatsen en legt uit waarom je die ervaart. De klachten kunnen verward worden met de gevolgen van kanker of de behandeling van de ziekte. Het is belangrijk dat je weet dat deze klachten kunnen ontstaan, doordat je geen vrouwelijke hormonen meer aanmaakt ten gevolge van de immunotherapie, hormoonremmers, bestraling, operatie of chemotherapie.

Het is belangrijk dat je klachten op tijd herkent

Adviezen

Désirée geeft als verpleegkundig overgangsconsulent zorg op maat aan haar cliënten, waarbij de wensen en behoeften van de individuele cliënt centraal staat. Désirée geeft tips en adviezen over onder andere leefstijl, positieve gezondheid, supplementen en voeding, die specifiek gericht zijn op de overgangsklachten waar de cliënt op dat moment last van heeft. Verder bespreekt ze wat die wel of niet kan nemen op het gebied van medicatie in combinatie met de behandeling van de tumor. Zij neemt, indien dat nodig is, in overleg met de cliënt contact op met de behandelend arts (oncoloog). Het is daarbij belangrijk dat de cliënt de specifieke klachten op tijd herkent en er aandacht voor heeft.

Over de specialist

Désirée Groot-Engelsman is sinds 2021 gediplomeerd Verpleegkundig Overgangsconsulent. Ze is aangesloten bij de Vereniging Verpleegkundig Overgangsconsulenten (VVOC). Daardoor worden consulten vrijwel altijd (deels) vergoed door de zorgverzekeraar uit het aanvullende pakket.

Date: 12 oktober 2022