Af van eenzaamheid in zeven stappen
Eenzaamheid. Voor sommigen een beladen woord. Wanneer je last hebt van eenzaamheid kan het bijzonder ingewikkeld zijn om hieruit te komen. Want wie vraag je om hulp als je het gevoel hebt op niemand beroep te kunnen doen? En, misschien belangrijker: waar begin je nu eigenlijk?
Eenzaamheid aanpakken
Mariska van der Zee is specialist in de aanpak van eenzaamheid. Ze weet hoe lastig het is om uit de cirkel te breken waarin je verzeild bent geraakt. Mariska: ‘Het is een misvatting dat eenzame mensen oud en hulpbehoevend zijn. Vaak zijn het juist drukke, ambitieuze jonge mensen die de zaakjes goed voor elkaar lijken te hebben. Helaas is het ze onderweg alleen niet gelukt om diepgaande contacten te leggen. Ze willen dat wel veranderen, maar weten niet goed hoe.’
Begin bij jezelf
Om te veranderen, moet je bij jezelf beginnen. Mariska: ‘Veelal wordt er bij het bestrijden van eenzaamheid geconcentreerd op het leggen van contact. En natuurlijk is contact maken met anderen belangrijk, maar bij langdurige eenzaamheid is het stuk daarvoor minstens zo belangrijk. Door eerst aan jezelf te werken, kun je je daarna naar buiten richten.’ Wat je nu precies kunt doen, heeft Mariska in zeven stappen opgesteld. Iedere maand behandelen we er één. Dit keer de eerste stap: verkrijg kennis over eenzaamheid.
Kennis over eenzaamheid
Mariska vertelt: ‘Er bestaan erg veel misvattingen over eenzaamheid. Wil je jouw gevoel van eenzaamheid aanpakken, dan is het nuttig om goed te weten waar het nu precies om gaat en wat eenzaamheid precies inhoudt.’ Want iedereen voelt zich wel eens eenzaam. Dat hoort bij het leven. Het is alleen erg ongezond als dat gevoel blijft bestaan en je niet weet hoe je opnieuw échte verbinding kunt maken met anderen. Je spreekt dan van structurele of chronische eenzaamheid.
Kenmerken
Typerende kenmerken van eenzaamheid zijn:
- terugtrekken uit sociale gelegenheden
- somberheid
- wantrouwen naar andere mensen
- achterdochtig
- angstig
- besluiteloosheid
- geen prettig gevoel in de buurt van andere mensen
- vaker ziek en langer ziek
- soms ook onverklaarbare lichamelijke klachten
Een bekende misvatting is dat iedereen die weinig contacten heeft, eenzaam is
Hoeveelheid en kwaliteit
Een bekende misvatting is dat iedereen die weinig contacten heeft, eenzaam is. Dat is zeker niet het geval. Eenzaamheid gaat over de kwaliteit van contacten, over je onvoldoende verbonden voelen met de mensen om je heen. Je kunt dus heel veel mensen om je heen hebben en je toch heel eenzaam voelen als de band met deze mensen niet hecht of diepgaand genoeg is. Eenzaamheid is een individueel gevoel. Alleen jij kan bepalen of je je eenzaam voelt of niet.
Negatieve spiraal
Eenzaamheid houdt zichzelf in stand. Er is vaak sprake van een negatieve spiraal. Mensen die zich eenzaam voelen, zijn minder tevreden over zichzelf en over hun leven. Vaak zorgen ze daardoor ook minder goed voor zichzelf. Hierdoor zijn ze vaak niet de beste versie van zichzelf, waardoor het ook lastiger wordt om een diepere verbinding aan te gaan met anderen.
Effect op hersenen
Eenzaamheid heeft gevolgen op ons hele leven, ook lichamelijk en mentaal. Mariska: ‘Sterker nog, langdurige eenzaamheid heeft ook effect op onze hersenen. Als eenzaamheid langer dan een jaar duurt, en je een kampioen bent geworden in probleem-denken, dan leer je dat niet meer zomaar af.’ Het hoopgevende bericht? Onze hersenen zijn gelukkig flexibel. Anders denken en doen is te leren als je dat wilt.
Hersenkracht
Ben jij eenzaam en wil je dat aanpakken? Dan is dat dus mogelijk. Stap één is het verkrijgen van kennis over eenzaamheid. De volgende stappen? Mariska: ‘Daar kan ik je bij helpen. Ben jij bereid om je gevoelens van eenzaamheid structureel aan te pakken? Dan is het tijd om voor jezelf op te komen en actie te ondernemen. Ik geloof dat iedereen zijn eigen leven kan vormgeven. In mijn praktijk, Hersenkracht, biedt ik de cursus Creatief Leven in verschillende vormen aan om je hierbij te helpen. In deze cursus komen alle zeven stappen ruimschoots terug. Daardoor weet jij, na het volgen van de cursus, wat je te doen staat om jouw gevoelens van eenzaamheid aan te pakken.’
-
Schiet je bij het minste of geringste uit je slof? Heb je het gevoel dat je elk moment op ontploffen staat, alsof er een bom in je tikt die elk moment af kan gaan?
-
Veel liep dit jaar anders dan je had verwacht. Plannen zijn geannuleerd, aangepast of uitgesteld. Misschien ben je door alle onrust minder productief geweest en is er weinig terechtgekomen van je goede voornemens. Dat is allemaal oké.
-
Een kind wordt geboren als een onbeschreven blad. Deze heeft later nog veel lessen te leren, ervaringen door te maken en ook tijd nodig om zich te ontwikkelen.
-
Je niet gehoord of gezien voelen maakt diepe indruk. We maken dit overal mee, in relaties en/of op het werk.
-
Je draait de kalender om naar de volgende maand. Om de naam van je zus staat een grote, rode cirkel. Nu alweer?! Juist voor één van de belangrijkste personen in jouw leven, weet je nooit een goed cadeau uit te kiezen
-
We vetten onze huid in na het douchen. We vijlen, knippen en lakken onze nagels. We gaan naar de kapper om ons haar te onderhouden.
-
Weet je stiekem wel dat je beter voor jezelf zal moeten zorgen, maar weet je niet hoe je dat moet doen? We leven tegenwoordig zo op de automatische piloot, dat we nauwelijks nog kijken naar wat wij zelf nodig hebben.
-
Een vraag aan alle moeders: hoe vaak heb je écht alleen aandacht voor jezelf? Je kan bijna niet geloven hoe weinig dat is. De hele dag door loop je namelijk op je tenen, ben je aan het rennen, vliegen en dat alles zorgt voor zoveel stress.
-
Lieve hardwerkende vrouw, ik schrijf aan jou.
-
Toen mijn moeder de diagnose ‘terminale kanker’ kreeg, was het alsof de hele bodem onder ons bestaan werd weggeslagen. Na de schok kom je als vanzelf in een rouwproces en verkeer je in standje ‘overleven’.