duimen

Duimen en vingerzuigen: de gevolgen voor gebit en spraak

Je mondspieren zijn de hele dag in beweging. Je ademt, kauwt, slikt en praat aan een stuk door. Dit gaat als vanzelf. Je staat er eigenlijk niet bij stil en vertrouwt erop dat je lichaam weet wat het moet doen. Toch kan het voorkomen dat je jezelf verkeerde mondgewoonten hebt aangeleerd, zoals mondademen, duimen of slissen. Hierdoor kan het evenwicht tussen de spieren in en rondom de mond verstoord raken, met allerlei problemen als gevolg. Oro-myofunctionele therapie ondersteunt hierbij.

Zuigreflex

De zuigreflex hangt samen met het overlevingsinstinct van de baby. Het zorgt ervoor dat je kindje weet hoe hij aan de borst of uit de fles moet drinken. Niet voor niets wordt een baby een zuigeling genoemd. Sommige baby’s hebben echter een grotere zuigbehoefte dan anderen. Wanneer je baby veel duimt, kan dit een teken zijn dat je baby meer aandacht en troost zoekt. Duimen is namelijk een troostmiddel voor baby’s. Het heeft een kalmerend effect en verlaagt de hartslag en bloeddruk van de baby. Het zuigen aan een speen of duim doet denken aan het veilige gevoel van de borst of fles.

Nadelige gevolgen

Speen- of duimzuigen heeft dus op zekere hoogte een positieve functie. Het kan je kindje helpen om in slaap te vallen en zichzelf te troosten wanneer de ouder niet in de buurt is. Maar wanneer je kind op latere leeftijd nog steeds duimt, kan dit nadelige gevolgen hebben voor het gebit, de (uit)spraak en zelfs de gezondheid.

Vervorming van gebit

Door te duimen, oefen je druk uit op de tanden en het gehemelte. Als het duimen langer doorgaat dan vier jaar, kunnen de bovenkaak en het gehemelte vervormd raken en kunnen tanden scheef gaan groeien. Daarnaast kan het voor een scheef neustussenschot of overbeet zorgen. Dit heeft een blijvend effect en beïnvloedt ook de stand van de tanden van het volwassen gebit, met orthodontische problemen tot gevolg.

Slik- en spraakproblemen

Ook kan de tongpunt slapper worden door een verkeerde tonghouding, waardoor je kind moeite kan krijgen met praten of slikken. Dit kan een verkeerde uitspraak, slissen of lispelen tot gevolg hebben. Doordat je meer door de mond ademt wanneer je duimt, loop je bovendien meer kans om ziek te worden. Zo is er een groter risico op oorontsteking, verkoudheid en tandproblemen zoals ontstekingen en gaatjes.

Het is belangrijk om duimzuigen vóór de wisseling van de voortanden af te leren

Duimen afleren

Het is belangrijk om duimzuigen vóór de wisseling van de voortanden af te leren. Als je baby overgaat op vaste voeding, is er geen sprake meer van een zuigbehoefte. Blijft je baby speen- of duimzuigen, let hier dan goed op en probeer het af te bouwen, om te voorkomen dat het routine wordt.

Tips voor ouders

  • Laat je baby speenzuigen in plaats van duimen. Een speen is makkelijker af te leren en minder schadeljik dan duimzuigen. Beperk het speengebruik tot alleen ‘s nachts.
  • Probeer speengebruik of duimen na negen maanden af te bouwen en laat het niet langer dan twee jaar doorgaan.
  • Laat je kind handschoentjes dragen in bed of doe een vingerpoppetje over de duim heen.
  • Haal de duim uit de mond als je kind slaapt.
  • Beloon je kind wanneer hij of zij niet duimt.
  • Zoek naar andere manieren om je kind te troosten, zoals een knuffel, zacht lapje, muziek of verhaaltje.
  • Naast een zuigbehoefte, kan er ook sprake zijn van een kauwbehoefte. Kauwt of sabbelt je kindje graag op zijn haar, kleren of potloden? Een kauwsieraad gemaakt van veilige materialen kan dan een goed alternatief zijn.

Logopedie bij duimzuigen

Heb je bovenstaande tips geprobeerd zonder succes? Dan kan logopedie helpen om het duimen af te leren. Voor kinderen in de leeftijd van vijf tot acht jaar is er daarom de Ik kan écht wel zonder mijn duim-club. Je kunt hiervoor terecht bij de logopedisten van Jumelet Logopedie. Neem gerust contact op voor meer informatie!

Date: 12 februari 2021