
‘Kanker bespreekbaar maken op de werkvloer’
Per jaar krijgen meer dan 100.000 mensen in Nederland kanker. Een groot gedeelte daarvan, maar liefst 40.000, heeft een baan. Toch rust er een taboe op het onderwerp rondom ‘kanker op de werkvloer’. Het is belangrijk om het bespreekbaar te maken.
Werk
Dianne Verkerk is HR- en loopbaanprofessional en voormalig kankerpatiënt. Zij begeleidt onder andere werkenden en bedrijven bij het omgaan met kanker in relatie tot werk. ‘Uit het recente promotieonderzoek ‘Werk na kanker’ is gebleken dat werk heel belangrijk blijft voor kankerpatiënten, en dat is ook niet zo gek. Als je werkt, neem je actief deel aan de maatschappij, je hebt sociale contacten, je hebt afleiding van je ziekte enzovoort.
Bespreekbaar
‘Die drijfveren worden dikwijls door werkgevers onderschat. Ze zouden niet standaard tegen de werknemer moeten zeggen ‘Blijf jij maar lekker thuis’. De vraag wat de werknemer zélf wil, wordt bijna niet gesteld. Natuurlijk is het zo dat niet iedereen gewoon kan blijven doorwerken gedurende het traject van behandelingen, maar een deel wel. Ik kan dan ingeschakeld worden om dit bespreekbaar te maken en gezamenlijk te bekijken wat wél kan.’
Coaches
‘Daar komt bij dat kanker er in veel vormen is, met ieder een eigen behandeling. Daar kun je als werkgever dus ook geen standaardprocedure voor inzetten. Helaas weten veel casemanagers en bedrijfsartsen niet dat er professionele coaches bij kanker zijn die tevens loopbaanprofessional zijn. Voor zowel werkgever als werknemer kunnen deze veel onwetendheid en onzekerheid wegnemen rond wat wél en niet te doen.’
Er rust een taboe op het onderwerp rondom ‘kanker op de werkvloer’
Overcompensatie
Dianne vervolgt: ‘Er is ook niet altijd begrip voor de situatie waarin een patiënt verkeert. Als die alle behandelingen achter de rug heeft, wordt vaak verondersteld dat de werknemer weer ‘gewoon’ functioneert, maar dat hoeft niet zo te zijn. Soms wordt de ziekte chronisch en blijft die op de achtergrond aanwezig, of de werknemer heeft last van bijvoorbeeld zware vermoeidheid, concentratieproblemen of angst voor terugkeer van de ziekte. De kans bestaat ook dat de werknemer gaat overcompenseren, wat weer kan leiden tot uitval. Kortom: alles lijkt weliswaar weer normaal als de werknemer terugkeert op de werkvloer, maar deze werknemer is wél veranderd.’
Adviezen
‘Binnen het Keurmerk Coach Bij Kanker, waar ik bij ben aangesloten, wordt gewerkt met een aantal thema’s, waaronder ‘werk’, ‘zelfbeeld’, ‘vermoeidheid’ en ‘zingeving’. Op aanvraag ga ik langs bij bedrijven en patiënten, om de ziekte bespreekbaar te maken en adviezen te geven rond thema’s waar deze bedrijven en patiënten tegenaan lopen. Ook heb ik een ruimte voor consulten in Hardenberg en doe ik veel aan online coaching.’
Belangrijk onderzoek
Dianne: ‘Er zijn recent twee belangrijke studies gedaan naar kanker en werk. De ene is het promotieonderzoek ‘Werk na kanker’ uit 2020 door Ingrid Boelhouwer, die ook lesgeeft aan de Hogeschool van Amsterdam. Dit onderzoek is belangrijk omdat er op dit moment nog onvoldoende bekend is over de groep werkenden waarbij de diagnose ‘kanker’ langere tijd geleden is gesteld. Het onderzoek richt zich op alle mensen die werken na kanker, dus bijvoorbeeld in loondienst, als uitzendkracht, ondernemer of zzp’er. Een andere publicatie is ‘Terugkeer naar werk na diagnose kanker’ uit 2021 door Michiel Greidanus, die verbonden is aan de Universiteit van Amsterdam.
-
De HPV-vaccinatie: we horen er veel over en landelijk is er zelfs een campagne gestart. Maar waar staat ‘HPV’ nu eigenlijk voor?
-
In februari 2019 kreeg ik te horen dat ik borstkanker had, met uitzaaiingen naar m’n botten. Als je zoiets te horen krijgt, kloppen alle clichés: je wereld staat op z’n kop en je belandt in een rollercoaster.
-
Natuurlijk is de schrik groot als je te horen krijgt dat je een tumor hebt. Een onzekere toekomst van operaties en behandelingen is ingrijpend.
-
Kanker zet je wereld op zijn kop. De ziekte treft niet alleen de degene met kanker, maar heeft effect op het hele gezin. De naasten worden echter vaak vergeten.
-
Kanker heeft invloed op zoveel verschillende aspecten van je leven. Een van de gevolgen van de ziekte kan zijn dat je huid gaat jeuken. In het grote proces lijkt het misschien niet zo belangrijk, maar het kan wel impact hebben op je zelfvertrouwen en hoe lekker je in je vel zit.
-
Huidkanker is een toenemend probleem in Nederland. We bereiken gemiddeld een hogere leeftijd, gaan vaker op vakantie naar zonnige bestemmingen en maken gebruik van de zonnebank. We worden bruin, omdat de huid zich beschermt tegen de zonnestralen.
-
Toen mijn moeder de diagnose ‘terminale kanker’ kreeg, was het alsof de hele bodem onder ons bestaan werd weggeslagen.
-
Kanker heeft een ingrijpend effect op je lichaam én geest. Je gaat door een heftig behandeltraject dat je hele leven op zijn kop zet. Opeens is je lichaam in handen van artsen en onderhevig aan onderzoeken, operaties en behandelingen. Je kunt hierdoor vervreemd raken van je lichaam.
-
De diagnose kanker is een enorme schok. Je wereld staat even stil en je komt in een stroomversnelling van emoties terecht. Er moet veel geregeld worden en er komt een hoop bij kijken.
-
Opeens is alle narigheid voorbij, je bent kankervrij verklaard en er wordt van je verwacht dat je het leven weer oppakt. Alsof er niets gebeurd is. Het lichaam is genezen, maar de psychologische impact is blijvend.